W energetyce nie wystarczy znać same urządzenia – trzeba wiedzieć, jak właściwie z nimi pracować. System uprawnień w Polsce dzieli kwalifikacje na dwa podstawowe zakresy: Eksploatacja (E) i Dozór (D). Te dwa typy uprawnień są równoważne, lecz różnią się istotnie:
- Eksploatacja oznacza bezpośrednią pracę przy urządzeniach,
- Dozór to nadzór nad wykonywanymi pracami i odpowiedzialność za ich przebieg.
Uprawnienia Eksploatacyjne (E) – praca przy urządzeniach z pierwszej ręki
Osoby z uprawnieniami E angażują się „w serce działania” instalacji:
- uruchamiają i wyłączają urządzenia oraz systemy,
- wykonują przeglądy, naprawy i montują nowe instalacje,
- dokonują pomiarów technicznych i sprawdzają stan urządzeń,
- reagują na awarie nawet w początkowej fazie ich wystąpienia.
To stanowiska operacyjne wymagające dużej koncentracji, znajomości schematów technicznych oraz rygorystycznego przestrzegania procedur BHP. Eksploatatorzy mają realny wpływ na sprawność i bezpieczeństwo działań instalacji.
Uprawnienia Dozorowe (D) – odpowiedzialność za pracę i ludzi
Uprawnienia D dotyczą nadzoru i organizacji:
- planowania i koordynacji prac technicznych,
- odbiorów instalacji i urządzeń po modernizacjach lub serwisie,
- kontroli jakości oraz dokumentacji technicznej,
- szkolenia zespołu i egzekwowania przestrzegania norm oraz przepisów BHP.
Posiadacze uprawnień dozoru często pełnią rolę kierowników robót, brygadzistów lub inspektorów nadzoru technicznego, łącząc wiedzę techniczną z umiejętnościami zarządzania i komunikacji.
Które uprawnienia wybrać – E, D czy oba?
Dla osób zaczynających przygodę z branżą najlepszym krokiem są uprawnienia E, które pozwalają na zdobycie praktyki i technicznych kompetencji.
Uprawnienia D to rozszerzenie kompetencji, niezbędne dla tych, którzy aspirują do ról kierowniczych i nadzoru technicznego.
Posiadanie obu zakresów (np. G1E i G1D) dostarcza wszechstronnych kwalifikacji i znacznie zwiększa atrakcyjność na rynku pracy, a coraz więcej pracodawców w Polsce wymaga ich łącznie.
Różnice w egzaminach – czego się spodziewać?
Egzaminy na uprawnienia eksploatacyjne skupiają się na praktycznej wiedzy o urządzeniach, BHP i procedurach bezpiecznego działania. Egzaminy na dozór rozszerzają zakres o prawo, organizację pracy oraz nadzór nad zespołem i dokumentacją. Egzamin dozoru jest bardziej kompleksowy i wymaga myślenia systemowego.
Podsumowanie
Eksploatacja i dozór to dwa nieodłączne elementy bezpiecznego i skutecznego funkcjonowania systemów energetycznych. Jeden zespół zajmuje się „rękami” wykonującymi prace fizyczne, drugi to „głowa”, która kontroluje i nadzoruje cały proces.
Ośrodek Szkolenia Zawodowego Omega w Zabrzu oferuje fachowe kursy przygotowujące do obu rodzajów uprawnień. Zapewniamy wsparcie najlepszych instruktorów, nowoczesne zaplecze szkoleniowe i pomoc w zdaniu egzaminów kwalifikacyjnych, byś mógł wybierać najatrakcyjniejsze ścieżki kariery w branży energetycznej.
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą szkoleń Ośrodka Szkolenia Zawodowego Omega w Zabrzu – niech Twoja kariera rozkwita z najlepszym wsparciem!
