Kurs operatora wózka widłowego

Cena kursu na wózek widłowy: 250 zł

Organizacja i egzamin UDT: 500 zł

Płatność gotówką w dniu rozpoczęcia szkolenia na wózki widłowe lub przelewem na podstawie faktury pro-forma przed realizacją usługi. Brak możliwości dokonania płatności kartą.

W cenie kursu na wózki widłowe:

• zajęcia teoretyczne (wykład)
• zajęcia praktyczne (praca z urządzeniem)
• materiały szkoleniowe
• zimne i ciepłe napoje

Dodatkowo możliwość:

• badania psychotechniczne w dniu szkolenia teoretycznego (od razu po zakończeniu szkolenia) – 80 zł / os.
• tłumaczenie zaświadczenia o ukończeniu kursu* w języku angielskim/niemieckim – 65 zł / zaświadczenie
  
• duplikat zaświadczenia – 50 zł
• Chcesz uzyskać RABAT ? Dla grupy 3 os. lub więcej mamy specjalne promocje

• Jako ośrodek nie organizujemy tłumacza dla osób nie posługujących się językiem polskim, jednak współpracujemy z tłumaczem przysięgłym, który musi być obecny na egzaminach w takich sytuacjach. W razie zainteresowania prosimy o kontakt.

* Nie mylić z certyfikatem UDT, który zostaje wydany dopiero po zdaniu egzaminu przed UDT

Uczestnicy uzyskują zaświadczenie potwierdzające ukończenie szkolenia w Ośrodku Szkoleniowym, które uprawnia także do bezpiecznej wymiany butli LPG przy wózku. W niektórych przypadkach zaświadczeniem, można posługiwać się poza granicami naszego kraju.

O kursie na wózki widłowe Katowice Gliwice Zabrze:

Kurs przygotowuje teoretycznie i praktycznie do egzaminu w celu sprawdzenia kwalifikacji przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego.

Czas trwania szkolenia to 2 dni. Zajęcia teoretyczne organizowane są w jeden dzień na sali wykładowej w naszym nowoczesnym ośrodku. Kolejny dzień to zajęcia praktyczne, które również odbywają się na naszym placu manewrowym, kursant zapoznaje się z urządzeniem i uczy się jego bezpiecznej obsługi/eksploatacji. Zarówno szkolenie jak i egzamin odbywają się w tym samym miejscu na naszym placu manewrowym, na tym samym wózku. Zajęcia najczęściej odbywają się w godzinach 9-14.

Po zakończeniu szkolenia wnioskujemy w imieniu kursantów do Urzędu Dozoru Technicznego o wyznaczenie terminu egzaminu. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu zostaje wydane zaświadczenie kwalifikacyjne, uprawniające od obsługi danego urządzenia (certyfikat UDT).

Sprawdź: kurs na wózki Katowice, kurs na wózki widłowe Gliwice. 

Egzamin

Zazwyczaj czas oczekiwania na egzamin to ok. 4-6 tygodni od momentu przystąpienia do szkolenia. Terminy te są narzucane przez UDT, dlatego nie mamy wpływu na to na jaki dzień zostanie wyznaczony egzamin.

W dniu egzaminu oferujemy uczestnikom szkolenia powtórkę materiału.

Egzamin składa się z 15 pytań zamkniętych (a, b, c, d) by uzyskać wynik pozytywny należy odpowiedzieć prawidłowo na min. 11 z 15 pytań. Czas trwania egzaminu pisemnego – 30 minut.

Dla osób, które uzyskają wynik pozytywny z części pisemnej prowadzona jest część praktyczna egzaminu w zakresie obsługi urządzenia.
Dokumentem, potwierdzającym uzyskane kwalifikacje jest zaświadczenie wydawane z Urzędu Dozoru Technicznego.

*Uprawnienia w zależności od rodzaju urządzenia są ważne przez 5-10 lat (3 miesiące przed końcem ważności uprawnień, aby móc dalej obsługiwać urządzenie należy złożyć bezpłatny wniosek o przedłużenie ważności, co spowoduje wydanie nowego zaświadczenia kwalifikacyjnego na kolejny czasookres)

*Uprawnienia na obsługę urządzeń UDT honorowane są w Unii Europejskiej, Norwegii, Szwajcarii, Kanadzie, USA zgodnie z „Europejskim Porozumieniem Wolnego Handlu (EFTA)”

Typy uprawnień na wózki widłowe:

Wyróżniamy 2 typy uprawnień do wózków widłowych:

1. 1. Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem (zmienny wysięg) oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem. Mając takie uprawnienia do wózków widłowych można operować:
      • wózkami prowadzonymi unoszącymi/podnośnikowymi
        
      • wózkami jezdniowymi podnośnikowymi (w tym boczniaki, wysokiego składu itp.)
        

1. Wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z wysięgnikiem (zmienny wysięg) oraz wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem (uprawnia również do obsługi wszystkich pozostałych wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia)Mając takie uprawnienia można operować powyższymi wózkami oraz dodatkowo:
   • wózkami jezdniowymi ze zmiennym wysięgiem
     
   • wózkami jezdniowymi podnośnikowymi z kabiną (z osobą podnoszona wraz z ładunkiem)
     

Potrafisz obsługiwać urządzenie, jednak brakuje Ci certyfikatu UDT?

Mamy dla Ciebie specjalną ofertę! Jeżeli jesteś pewny że poradzisz sobie na egzaminie praktycznym, jednak chcesz odświeżyć sobie informacje przed egzaminem UDT, przyjdź do nas na szkolenie przypominające i zapłać mniej ! Koszt takiego szkolenia to 100 zł, obejmuje tylko zajęcia teoretyczne.

Zapraszamy na szkolenia osoby z Katowic, Sosnowca, Dąbrowy Górniczej, Zabrza, Bielska-Białej, Tarnowskich Gór, Gliwic, Bytomia, Jaworzna, Radzionkowa, Tychów, Mysłowic, Rudy Śląskiej i innych miast Śląska.

Sprawdź nasz program uzgodniony przez UDT
– Obsługa wózków jezdniowych podnośnikowych (KLIK)
– Bezpieczna wymiana butli gazowych (KLIK)

Szkolenie na operatora wózków widłowych to wyjątkowa okazja do zdobycia niezbędnej wiedzy teoretycznej i praktycznych umiejętności, które pozwolą na bezpieczną i efektywną pracę w obszarze obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych. Kurs został starannie opracowany z myślą o przyszłych operatorach, którzy chcą osiągnąć wysoki poziom kompetencji oraz zapewnić bezpieczeństwo pracy na każdym etapie operacji transportowych.

Część teoretyczna

Pierwsza część szkolenia skupia się na solidnych podstawach teoretycznych, które są niezbędne do zrozumienia funkcjonowania i budowy wózków jezdniowych podnośnikowych. Uczestnicy kursu poznają:

• Typy wózków jezdniowych podnośnikowych
  Szkolenie wprowadza uczestników w różnorodność dostępnych typów wózków, co pozwala zrozumieć, jakie urządzenie sprawdzi się najlepiej w konkretnych warunkach pracy. Omówienie różnych modeli umożliwia porównanie ich zalet oraz ograniczeń, co jest kluczowe przy podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru sprzętu.
• Budowa wózków jezdniowych podnośnikowych
  Kursanci zdobywają wiedzę na temat budowy technicznej wózków. Szczegółowe informacje na temat konstrukcji, mechanizmów podnoszących i systemów bezpieczeństwa pozwalają zrozumieć, jak ważna jest odpowiednia eksploatacja sprzętu. Poznanie elementów konstrukcyjnych wpływa na poprawę diagnozowania ewentualnych usterek oraz zapobieganie awariom.
• Obsługa wózków jezdniowych podnośnikowych
  Szkolenie obejmuje praktyczne aspekty użytkowania wózków, takie jak wymiana butli LPG. Uczestnicy dowiadują się, jak prawidłowo przygotować pojazd do pracy, jak bezpiecznie przeprowadzać procedury związane z obsługą paliw oraz jak monitorować stan techniczny butli. Wiedza ta jest kluczowa w utrzymaniu wysokich standardów bezpieczeństwa oraz efektywności operacyjnej.
• Obowiązki operatora – przed, w trakcie i po pracy
  Niezależnie od doświadczenia, każdy operator musi przestrzegać określonych procedur. Kursanci uczą się, jakie zadania należy wykonać przed rozpoczęciem pracy, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie wózka oraz minimalizować ryzyko awarii. Podczas pracy, operatorzy dowiadują się, jak bezpiecznie manewrować pojazdem, a po zakończeniu zmiany, jakie czynności kontrolne są niezbędne do utrzymania sprzętu w nienagannym stanie.
• Rodzaje i charakterystyka ładunków
  Kluczowym aspektem szkolenia jest zapoznanie z różnymi rodzajami ładunków oraz zasadami ich bezpiecznego transportu. Uczestnicy kursu dowiadują się, jakie właściwości mają różne typy ładunków, jakie ryzyka mogą się wiązać z ich przemieszczaniem oraz jakie środki ostrożności należy stosować, aby uniknąć uszkodzeń towarów oraz wypadków.
• Przepisy BHP i dozór techniczny
  Szkolenie nie pomija zagadnień związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Uczestnicy są szczegółowo informowani o obowiązujących przepisach BHP, co umożliwia im przestrzeganie norm bezpieczeństwa zarówno w codziennej pracy, jak i w sytuacjach awaryjnych. Ponadto dowiadują się o zasadach dozoru technicznego, który gwarantuje, że wszystkie urządzenia są regularnie sprawdzane i utrzymywane w odpowiednim stanie technicznym.

Część praktyczna

Druga część szkolenia odbywa się na specjalnie przygotowanym placu manewrowym, gdzie teoria łączy się z praktyką. To tutaj uczestnicy mają okazję przetestować zdobytą wiedzę w realnych warunkach. Praktyczne ćwiczenia obejmują:

• Jazdę wózkiem widłowym
  Podczas zajęć uczestnicy uczą się podstawowych technik jazdy, które pozwalają na płynne i bezpieczne przemieszczanie się wózkiem. Instruktorzy zwracają uwagę na każdy szczegół, pomagając kursantom zrozumieć, jak ważne jest precyzyjne sterowanie pojazdem, zarówno na prostej, jak i w trudniejszych warunkach terenowych.
• Manewrowanie pojazdem
  Umiejętność precyzyjnego manewrowania jest nieodzowna w pracy operatora. Na placu manewrowym uczestnicy mają możliwość ćwiczenia różnych scenariuszy, które mogą wystąpić podczas codziennej pracy – od prostych przesunięć, po skomplikowane operacje transportowe w zatłoczonych przestrzeniach magazynowych.
• Przenoszenie ładunków
  Praktyczne zajęcia obejmują również techniki podnoszenia, przenoszenia i ustawiania ładunków. Operatorzy uczą się, jak właściwie balansować ciężar, aby zapewnić stabilność podczas transportu, a także jak zabezpieczyć ładunek przed przesunięciem lub upadkiem. Dzięki temu szkolenie przygotowuje ich do radzenia sobie z różnorodnymi zadaniami w praktyce.

Dlaczego warto wybrać nasze szkolenie?

Kompleksowy charakter kursu sprawia, że zarówno początkujący, jak i doświadczeni operatorzy mogą podnieść swoje kwalifikacje. Wiedza teoretyczna w połączeniu z intensywną częścią praktyczną gwarantuje, że każdy uczestnik będzie w pełni przygotowany do wykonywania swoich obowiązków. Nasze szkolenie to nie tylko nauka obsługi wózków jezdniowych podnośnikowych, ale również pełne zrozumienie zasad BHP oraz przepisów technicznych, co w znacznym stopniu przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa w miejscu pracy.

1)  Ustawa o dozorze technicznym z dnia 21.12.2000 roku.

2)  Rozporządzenie rady Ministrów z dnia 07.12.2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu.

3)  Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21.05.2019r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych.

4)  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30.10.2018r. W sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji niektórych urządzeń transportu bliskiego. 

5) Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15.12.2017 roku. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym

Po odbytym kursie i zdanym egzaminie teoretycznym i praktycznym uczestnik szkolenia otrzymuje certyfikat i nabywa uprawnienia ważne na 5 lub10 lat w zależności od rodzaju wózka. Istnieje możliwość otrzymania duplikatu zaświadczenia w j. niemieckim i j. angielskim.

Do odbycia kursu na wózki widłowe i otrzymania certyfikatu nie jest potrzebne ważne prawo jazdy żadnej kategorii. Uprawnienia nie są zabierane nawet w przypadku utraty prawa jazdy.

Wniosek o przystąpienie do egzaminu UDT

Kwestionariusz osobowy RODO

Druk pełnomocnictwa

Kliknij tutaj aby zobaczyć pytania i odpowiedzi na wózki jezdniowe

Kliknij tutaj aby zobaczyć pytania i odpowiedzi na wózki jezdniowe specjalizowane

OPERATOR WÓZKÓW JEZDNIOWYCH PODNOŚNIKOWYCH

Aby operator mógł obsługiwać urządzenie musi posiadać:

– zaświadczenie kwalifikacyjne uprawniające do obsługi danego urządzenia wydane przez

właściwą jednostkę dozoru technicznego

– zaświadczenie od lekarza medycyny pracy potwierdzające właściwy stan zdrowia do obsługi

danego urządzenia

– zezwolenie pracodawcy na wykonywanie pracy na jego urządzeniach

– w danym dniu być w właściwym stanie psychicznym i fizycznym

Aby urządzenie można było obsługiwać musi być:

– dopuszczone do eksploatacji przez dozór techniczny

co rok – wózki podnośnikowe z fotelem kierowcy

co dwa lata – wózki podnośnikowe prowadzone

– dopuszczone do eksploatacji przez konserwatora – w terminach określonych przez

producenta wózka. Jeżeli producent nie określi terminu to:

co 30 dni dla wózków podnośnikowych z fotelem kierowcy

co 60 dni dla wózków podnośnikowych prowadzonych

– dopuszczone do eksploatacji przez operatora (raz na zmianę)

Kategoria uprawnia do obsługi:

– wózków jezdniowych podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz osobą podnoszoną wraz z ładunkiem

Zabrania się obsługiwać:

– wózki jezdniowe: z wysięgnikiem oraz z operatorem podnoszonym wraz z ładunkiem, oraz wózków ze zmiennym wysięgiem

DEFINICJA I PODZIAŁ STOSOWANYCH WÓZKÓW JEZDNIOWYCH

Wózek jezdniowy napędzany jest to pojazd wolnobieżny, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h, a udźwig do 12500 kg (dla wózków podnośnikowych i unoszących) oraz nośność do 5000 kg (dla wózków naładowanych)

Zastosowanie wózków podnośnikowych z napędem silnikowym

Wózki jezdniowe podnośnikowe z napędem silnikowym są jednym z najczęściej stosowanych środków transportu wewnętrznego. Przeznaczone są do przewożenia, podnoszenia i stertowania różnych typów ładunków spaletyzowanych. W zakładach produkcyjnych, w rolnictwie, ogrodnictwie i leśnictwie, w magazynach otwartych i zamkniętych, w marketach, w wytwórniach materiałów, w portach, na statkach i w usługach transportowych mogą mieć zastosowanie różnego rodzaju wózki wysokiego podnoszenia i nisko unoszące napędzane mechanicznie.

Producenci wózków starają się wdrażać ciągle nowe technologie i wypuszczają na rynek nowe, ulepszone serie wózków widłowych poprawiające komfort pracy i bardziej łatwą obsługę oraz dające większe poczucie bezpieczeństwa.

Wózki podnośnikowe mogą być wyposażone w różny osprzęt, jednak najczęściej stosowane są wózki z osprzętem widłowym, zwane potocznie sztaplarkami lub widłakami, a poprawniej wózkami widłowymi. Materiały przewożone, podnoszone i stertowane za pomocą wózków umieszczane są w pojemnikach lub na paletach.

Są wózki o stałym rozstawie wysięgników (wysięgnik – kieł wideł) i z widłami rozsuwanymi

o zmiennym rozstawie wysięgników. Na wysięgnikach wideł można również umieszczać przedłużenie. Pozwala to transportować pojemniki i spaletyzowane ładunki o różnych gabarytach.

Wózki napędzane mechanicznie przeznaczone są głównie do poruszania się po nawierzchniach twardych i utwardzonych. Są także wózki przeznaczone do pracy w terenie i na budowach. Wózki te mają podwozie i koła dostosowane do pracy po nieutwardzonych powierzchniach.

Ogólny podział na typy:

– Wózki naładowne służą wyłącznie do poziomego transportu ładunków na większe odległości w transporcie wewnątrzzakładowym.

– Wózki podnośnikowe służą do podnoszenia ładunków na znaczne wysokości (powyżej 50cm), a także do przemieszczania poziomego na nieduże odległości (wewnątrz hal produkcyjnych, magazynów, itp.). Stanowią one najbardziej urozmaiconą konstrukcyjnie grupę wózków jezdniowych napędzanych.

– Wózki unoszące mogą podnosić widły maksymalnie do 30cm nad ziemie. W zależności od przeznaczenia posiadają one napęd elektryczny akumulatorowy lub spalinowy (wózki podsiębierne i bramowe).

– Wózki ciągnikowe wykorzystuje się głównie do ciągnięcia przyczep. Ich główne cechy to małe wymiary, świetna zwrotność i duża siła uciągu.

– Wózki specjalne są to wózki, których konstrukcja została dostosowana do specjalnych, indywidualnych warunków użytkowania.

Ogólny podział ze względu na rodzaj napędu:

– napęd elektrycznym – wózek napędzany silnikiem elektrycznym zasilany z baterii

umieszczonej na wózku lub z instalacji sieciowej

– napęd spalinowy – wózek napędzany silnikiem spalinowym niskoprężnym lub

wysokoprężnym

– napęd inny – wózek z napędzany silnikiem innym niż elektryczny lub spalinowy.

Istotnym podziałem wózków jest też podział według rodzaju kierowania, a mianowicie:

– wózki prowadzone – kierowca kieruje wózkiem, idąc przed nim lub za nim;

– wózki podestowe – kierowca kieruje wózkiem, stojąc na podeście umieszczonym na wózku;

– wózki z fotelem dla kierowcy – kierowca kieruje wózkiem, siedząc na fotelu umieszczonym na wózku;

– wózki zdalnie sterowane – wózek sterowany jest pośrednio przez operatora będącego poza obszarem pracy wózka.

Ogólny podział ze względu na cechy konstrukcyjne:

– wózki naładowne:

a) wózki naładowne platformowe

B) wózki naładowne kolebowe

– wózki unoszące:

a) wózki unoszące platformowe,

b) wózki unoszące prowadzone
c) wózki unoszące jezdniowe

– wózki jezdniowe podnośnikowe

a) wózek jezdniowy podnośnikowy czołowy

b) wózek jezdniowy podnośnikowy boczny

– wózki ciągnikowe

a) wózki ciągnikowe jednoosiowe,

b) wózki ciągnikowe dwuosiowe

c) wózki ciągnikowe naczepowe

– wózki specjalne: wózki jezdniowe określonego typu i rodzaju , przeznaczony do nietypowych zastosowań, którego rozwiązania konstrukcyjne mają charakter specjalny.

BUDOWA WÓZKÓW

Ogólne uwagi o budowie wózka podnośnikowego

Aktualnie w kraju eksploatuje się szereg rodzajów i typów wózków jezdniowych napędzanych produkcji krajowej i zagranicznej, napędzanych silnikami elektrycznymi zasilanymi z baterii akumulatorowych oraz silnikami spalinowymi. Mimo dużej różnorodności konstrukcyjnej tych wózków, budowa i zasada działania zastosowanych w nich podstawowych układów i elementów jest podobna a często też identyczna.

Wózki spalinowe (z silnikiem spalinowym)

Zasady pracy na wózkach z silnikami spalinowymi oraz ich budowa

Silnik spalinowy, jest to urządzenie, w którym energia chemiczna paliwa płynnego lub gazowego spalanego wewnątrz cylindrów zostaje zamieniona na energię cieplną a następnie na energię mechaniczna. Ponieważ proces spalania odbywa się wewnątrz cylindrów dlatego silniki te nazywa się także silnikami o wewnętrznym spalaniu.

Silniki spalinowe dzielą się na:

– silniki benzynowe (niskoprężne) z zapłonem iskrowym

– silniki diesla (wysokoprężne) z zapłonem samoczynnym

Silniki spalinowe można podzielić również ze względu na zasadę działania:

– silniki czterosuwowe,

– silniki dwusuwowe.

Ponadto silniki spalinowe dzielą się w zależności od liczby cylindrów, na jedno dwu lub wielocylindrowe, w zależności od wzajemnego rozmieszczenia cylindrów, na szeregowe, gwiaździste itp., w zależności od prędkości obrotowej wału korbowego na wolno, średnio i wysokoobrotowe, a ponadto od mocy, przeznaczenia itp.

Paliwa do silników spalinowych

Paliwami silnikowymi są głównie paliwa ciekłe, pochodzące z przeróbki ropy naftowej lub węgla kamiennego i brunatnego. Do napędu silników z zapłonem iskrowym stosowane są benzyny silnikowe. W zależności od składu i liczby oktanowej zgodnie z odpowiednią normą występują dwa rodzaje benzyna bezołowiowa 95 i 98. Do napędu silników z zapłonem samoczynnym stosuje się oleje napędowe potocznie zwane olejami dieslowymi.

Silniki zasilane gazem LPG

W wózkach jezdniowych napędzanych stosuje się także silniki niskoprężne zasilane gazem propan-butan lub gazem ziemnym.

Zasada działania tej instalacji jest następująca: Płynny gaz propan-butan zmagazynowany w butli, po otwarciu ręcznego zaworu butli przepływa przewodami wysokiego ciśnienia do elektromagnetycznego zaworu z filtrem. Włączenie układu zapłonowego silnika powoduje otwarcie zaworu elektromagnetycznego i gaz dopływa do reduktora. W reduktorze na skutek obniżenia ciśnienia gaz odparowuje, pobierając ciepło z układu ogrzewania reduktora. Do ogrzewania reduktora wykorzystuje się ciepło cieczy chłodzącej silnik. Ciśnienie gazu w reduktorze zostaje obniżone do poziomu zbliżonego do ciśnienia otoczenia. Gaz z reduktora jest doprowadzony do mieszalnika. Przewód łączący reduktor z mieszalnikiem wyposażony jest w zawór regulacyjny, służący do regulacji składu mieszanki palnej. Ilość gazu pobieranego z reduktora jest zależna od podciśnienia panującego w kolektorze ssącym silnika. Wartość podciśnienia zależy z kolei od stopnia otwarcia przepustnicy.

Wózki jezdniowe z silnikami zasilanymi gazem propan-butan.

Zasilanie są silników spalinowych wózków jezdniowych gazem propan-butan bądź sprężonym gazem ziemnym wysokometanowym jest obecnie coraz częściej stosowane bowiem spalin tych gazów zwierają tylko nieznaczne ilości substancji toksycznych dzięki czemu obszar gazów zawieraj ą tylko nieznaczne ilości substancji toksycznych dzięki czemu obszar stosowania wózków z silnikami spalinowymi uległ znacznemu poszerzeniu. Eksploatacja wózków z silnikami zasilanymi gazem w maga jednak przestrzegania określonych zasad bezpieczeństwa. Propan-butan jest zmagazynowany w butli w postaci cieczy pod ciśnieniem około 0,5 MPa (w temperaturze 20°C), zaś gaz ziemny magazynowany jest w butlach pod ciśnieniem około 20 MPa. Napełnianie butli gazem propan-butan odbywa się w wyspecjalizowanych stacjach-rozlewniach gazu ciekłego. Pojemność butli wynosi 11 kg i musi być bardzo dokładnie odważona, gdyż nalanie większej ilości grozi rozerwaniem butli. Butle dostosowane do instalowania w wózkach różnią się od butli domowych. Butli domowych nie wolno stosować do zasilania silników. Butle należy chronić przed nagrzaniem, gdyż nawet nagrzanie promieniami słonecznymi może spowodować wzrost ciśnienia w butli do 4 MPa, co grozi rozerwaniem butli. Ponadto należy pamiętać, że:

– strumień gazu propan-butan skierowany na ciało człowieka może spowodować odmrożenie;

– propan-butan wykazuje działanie narkotyczne a wyższe jego stężenia mogą być przyczyną zatrucia a nawet utraty przytomności; propan-butan tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową, która przez kontakt z powierzchnią o temperaturze powyżej 400C bądź przez iskrę może wybuchnąć;

– gaz ten jest cięższy od powietrza i gromadzi się przy ziemi

– zapasowe butle w ilościach łącznie do 90 kg należy przechowywać w pomieszczeniu zaciemnionym ze sprawnie działającą naturalną wentylacją przyziemną.

W przypadku zatrucia gazem propan-butan, osobę poszkodowaną wynieść na świeże powietrze, wezwać lekarza. Nie wolno podawać mleka.

Układy napędowe w wózkach z silnikami elektrycznymi zasilanymi z baterii akumulatorów

Źródłem napędu wózków akumulatorowych są silniki prądu stałego z regulatorami prędkości. Zmianę kierunku obrotów uzyskuje się przez zmianę kierunku prądu zasilającego silnik. Układ przeniesienia napędu łączy wał silnika elektrycznego lub silników elektrycznych z kołami jezdnymi wózka przekazując im moment obrotowy silnika zwykle powiększony przez odpowiednie przełożenia mechaniczne przekładni zębatych. Pozwala to na uzyskanie odpowiedniej siły napędowej kół jezdnych a także na uzyskanie odpowiednich prędkości jazdy.

Układ kierowniczy

Budowa układu kierowniczego zależy od liczby kół kierowanych. W wózkach trójkołowych kołem kierowanym jest pojedyncze koło tylne którego położenie może być zmieniane za pomocą koła kierowniczego albo dyszla sterującego (wózki prowadzone) za pośrednictwem przekładni łańcuchowych, zębatych. Podobną budowę mają układy kierownicze wózków o zbliżonych, podwójnych kołach kierowanej osi tylnej. Układ trzech kół zapewnia bardzo małe promienie skrętu, nie występują poślizgi boczne kół, jednak gorsza jest ich stateczność. Natomiast w wózkach czterokołowych występuje większy promień zawracania, dobra stateczność. W wózkach czterokołowych, gdy wózek skręca, wszystkie jego koła powinny toczyć się po łukach o różnych wprawdzie promieniach, lecz o wspólnym środku krzywizny S, tzw. środku skrętu. Tylko w takim przypadku unika się poślizgu kół kierowanych. Jak wynika z rysunku koło wewnętrzne powinno być więcej skręcone niż koło zewnętrzne.

Układ hamulcowy

Hamulce służą do zatrzymywania wózka, zmniejszania jego prędkości jazdy oraz do unieruchamiania pojazdu. Stanowisko kierowcy powinno być, wyposażone co najmniej w dwa układy hamulcowe uruchamiane z miejsca kierowcy i działające niezależnie od siebie. Są to: zasadniczy układ hamulcowy i pomocniczy układ hamulcowy (tzw. hamulec ręczny). Hamulec zasadniczy działa najczęściej na wszystkie koła wózka, a pomocniczy na parę kół jednej osi lub wałek główny skrzynki biegów.

Układ hamulcowy składa się z dwóch zasadniczych zespołów: mechanizmu hamulcowego działającego bezpośrednio na koła układu uruchamiającego ten mechanizm podczas jazdy lub na postoju. Najczęściej stosowane są cierne mechanizmy hamulcowe. Szybkość wózków napędzanych silnikiem spalinowym można także zmniejszać przez tzw. hamowanie silnikiem, przez zmniejszenie prędkości obrotowej silnika i ewentualnie włączenie jednego z niższych biegów. Działanie ciernego mechanizmu hamulcowego polega na zamianie energii kinetycznej hamowanego pojazdu na ciepło, które wywiązuje się wskutek tarcia mechanicznego pomiędzy dociskanymi do siebie elementami, z których jeden obraca się, a drugi trwa w bezruchu.

Zadaniem mechanizmu hamulcowego jest wytworzenie siły hamującej pojazd na zasadzie tarcia. Mechanizmy hamulcowe pod względem konstrukcji dzielą się na bębnowe, taśmowe i tarczowe.

Układ podnoszenia

Wózki podnośnikowe służą do transportu poziomego i pionowego ładunków. Pionowe podnoszenie ładunków przez wózki podnośnikowe oraz ich załadunek i rozładunek możliwe jest dzięki posiadaniu przez nie specjalnego mechanizmu podnoszenia, którego głównym elementem jest maszt.

Wśród wielu różnych rozwiązań konstrukcyjnych mechanizmów podnoszenia wyróżniamy trzy podstawowe odmiany:

– mechanizm o układzie normalnym, tzw. Standard,

– mechanizm o powiększonym wolnym skoku wideł, tzw. Hilo-Mast,

– mechanizmy wielostopniowe, np. duplex, triplex itp.

Mechanizm podnoszenia charakteryzuje tzw. wolny skok wideł, który jest wysokością na jaką można podnieść widły bez zwiększenia wysokości wózka.

Mechanizm podnoszenia o układzie normalnym składa się z ramy zewnętrznej, ramy wewnętrznej, karetki, łańcuchów i siłowników.

Wskaźnik udźwigu

W nowoczesnych wózkach podnośnikowych zabudowywany jest przyrząd zwany wskaźnikiem udźwigu. Jest to przyrząd elektroniczny dokonujący automatycznie pomiaru masy podnoszonego na widłach ładunku. Spełnia on dwie funkcje, a mianowicie:

• ostrzega przed podnoszeniem ładunku o masie przekraczającej dopuszczalną wartość,
• umożliwia dokładne określenie masy przemieszczonych ładunków.

Wskaźnik udźwigu jest ważnym elementem wyposażenia wózka podnośnikowego bowiem zwiększa bezpieczeństwo pracy i usprawnia jej organizację.

Osprzęt roboczy

Wózki jezdniowe podnośnikowe zawdzięczają swoje szerokie zastosowanie możliwościom ich dostosowywania do transportu różnorodnych ładunków przy pomocy różnorodnego osprzętu roboczego. Wymienne osprzęty wózków podnośnikowych można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

– sprzęty nie napędzane

– osprzęty napędzane

Płyta czołowa karetki przystosowana jest do zawieszania osprzętów. W gniazda na górnej powierzchni płyty czołowej wchodzi zatrzask osprzętu ustalając jego położenie wzdłuż płyty. W przypadku wideł umożliwia to regulację ich rozstawienia. Złożone osprzęty przykręcane są do karetki.

Koła jezdne

Wyróżniamy kilka rodzajów ogumienia które montowane są na wózkach widłowych:

– ogumienie pełne (elastyczne, superelastyczne)

– masywy

– ogumienie pneumatyczne

Masywy stanowią obręcz stalową z nakładką wykonaną z twardej gumy. Masywy mogą być używane tylko na utwardzonych gładkich nawierzchniach, gdyż nie amortyzują wstrząsów przy przejeździe przez nierówności.

Ogumienie elastyczne zamiast dętki z powietrzem zawiera w oponie gumę gąbczastą lub piankową. Zdolność tłumienia wstrząsów przez to ogumienie jest dość dobra, jednak mniejsza niż ogumienia pneumatycznego.

Ogumienie pneumatyczne składa się z opony oraz umieszczonej wewnątrz niej dętki napełnionej powietrzem, osadzonych na stalowej obręczy. Koła jezdne z ogumieniem pneumatycznym amortyzują częściowo wstrząsy przy przejeździe po nierównej nawierzchni.

Porównując wpływ rodzaju ogumienia na cechy jezdne wózka okazuje się że:

– prędkości jazdy wózka z ogumieniem pneumatycznym są większe

– zdolności tłumienia uderzeń są lepsze przy ogumieniu pneumatycznym

– stateczność wózka w przypadku przebicia opony w ogumieniu pneumatycznym może być utracona, natomiast przy masywach jest zawsze zachowana

– obsługa ogumienia w przypadku ogumienia pneumatycznego jest konieczna (regularny pomiar ciśnienia), natomiast przy masywach jest niepotrzebna

Tabliczki informacyjne według ISO

Zgodnie z PN 3691 + A l styczeń 1998, każdy napędzany wózek jezdniowy powinien mieć trwałą tabliczkę identyfikacyjną, zamocowaną na stałe w wyeksponowanym miejscu, na której powinien być określony stan wózka w momencie dostarczenia go przez producenta i która powinna zawierać oznaczone trudnymi do usunięcia znakami następujące informacje:

Wózki spalinowe:

– nazwę producenta wózka (oraz importera, jeżeli jest to wymagane),a także znak producenta, jeżeli jest pożądany

– typ wózka

– numer fabryczny lub seryjny

– ciężar nie załadowanego wózka w stanie gotowości do pracy, bez zdejmowanych osprzętów, ale z widłami w przypadku wózków widłowych

– udźwig przy maksymalnym podniesieniu

Wózki elektryczne:

– nazwę producenta wózka (oraz importera, jeżeli jest to wymagane), a także znak

producenta, jeżeli jest pożądany

– typ wózka

– numer fabryczny lub seryjny

– ciężar nie załadowanego wózka w stanie gotowości do pracy bez zdejmowanych

osprzętów, lecz z widłami w przypadku wózków widłowych

– udźwig przy stanie maksymalnym podniesieniu

– ciężar nie załadowanego wózka bez baterii

– minimalny i maksymalny dopuszczalny ciężar baterii

– nominalne napięcie baterii, do którego przystosowany jest wózek

ŚRODEK CIĘŻKOŚCI

Aby zrozumieć jak wózek widłowy może podnosić ładunki musisz poznać kilka podstawowych zasad dotyczących wózka.

Wózek widłowy opiera się na założeniu dwóch zrównoważonych ciężarów położonych po przeciwnych stronach punktu podparcia /podparcie wahliwe/. To jest taka sama zasada jaką stosuje się przy huśtawce. W następstwie tego założenia w czasie pracy wózka widłowego ciężar na widłach musi być równoważony ciężarem wózka. Zdolność wózka widłowego do podnoszenia ciężaru uwarunkowana jest położeniem środka ciężkości i statecznością do przodu oraz boczną.

Stateczność i środek ciężkości

Środek ciężkości /SC/ jest jedynym punktem według którego przedmiot jest w równowadze we wszystkich kierunkach. Każdy przedmiot posiada środek ciężkości /SC/.

Kiedy wózek widłowy podnosi ciężar, to wózek i podnoszony ciężar będą miały nowy wspólny środek ciężkości /Wspólny SC/.

Stateczność wózka widłowego zależy od położenia jego środka ciężkości /Wózek SC/ lub od położenia wspólnego środka ciężkości /Wspólny SC/ gdy wózek jest obciążony.

S.C. Wózka

S.C. Wspólny

S.C. Ładunku

S.C. Ładunku – środek ciężkości ładunku.

S.C. Wózka- środek ciężkości wózka.

S.C. Wspólny – wspólny środek ciężkości ładunku i wózka

Przesunięcie się części wózka widłowego powoduje przesunięcie się jego środka ciężkości /S.C. Wózka/. Środek ciężkości przesuwa się do przodu i do tyłu jeżeli maszt jest wychylany do przodu i do tyłu. Środek ciężkości przesuwa się do góry i w dół, jeżeli mechanizm podnoszenia przesuwa się do góry i na dół.

S.C. Wspólne

S.C. Ładunku

S.C. Wózka

Środek ciężkości i stateczność załadowanego wózka widłowego zależy od wielu czynników jak wymiary, ciężar i kształt ładunku, wysokość podnoszenia ładunku, pochylenie do przodu i do tyłu, ciśnienie w ogumieniu oraz sił dynamicznych w czasie ruchu wózka. Siły dynamiczne spowodowane są przyśpieszaniem, hamowaniem, zakręcaniem, jazdą na nierównej powierzchni lub na pochyłościach.

Te czynniki muszą być brane pod uwagę kiedy wózek jedzie z ładunkiem i bez ładunku ponieważ NIE OBCIĄŻONY WÓZEK ŁATWIEJ WYWRÓCIĆ NA BOK niż obciążony z ładunkiem w dolnej pozycji.

W przypadku stabilnego wózka /odpornego na wywrócenie się do przodu i na boki/ środek ciężkości /CC/ musi znajdować się w obrębie pola trójkąta narysowanego pomiędzy kołami napędowymi a sworzniem osi sterującej.

Jeżeli SC przesunie się do przodu przed oś napędową, wózek będzie przechylał się do przodu.

Oś napędowa

S.C. – wózek będzie się wywracał wywracał

Oś sterująca

Jeżeli SC przesunie się poza linie łączące koła napędowe i sworzeń osi sterującej, wózek będzie wywracał się na bok.

WIELKOŚCI ZNAMIONOWE

W celu określenia cech użytkowych, podawane są przez wytwórców liczbowe wartości nominalne wielkości znamionowych wózków. Wielkości znamionowe to:

– nośność (wózki naładowane)

– udźwig (wózki podnośnikowe)

– siła uciągu ( wózki naładowane i ciągnikowe)

Nominalna nośność wózka naładowanego jest to największa masa ładunku wyrażona w kg jaką wózek może przewozić po drodze.

Nominalna siła uciągu – jest to maksymalna siła na haku zaczepowym, jaką wózek może rozwinąć na gładkiej poziomej suchej jezdni betonowej, przy stałej prędkości jazdy nie mniejszej niż 1% prędkości maksymalnej wózka bez ładunku.

Udźwig nominalny wózka podnośnikowego Q wyrażony w kg, jest to największa dopuszczalna masa ładunku jaką wózek gotowy do pracy może podnieść, jeśli środek ciężkości ładunku nie przekroczy bezpiecznego środka ciężkości wózka, a wysokość podnoszenia ładunku nie przekroczy wysokości określonej jako bezpieczna dla danego wózka.

Udźwig zredukowany ustalona przez producenta masa ładunku, jaką wózek gotowy do pracy może bezpiecznie podnieść jeżeli jedne z poniższych lub oba kryteria zostaną przekroczone:
– wysokość podnoszenia ładunku będzie większa niż wysokość bezpieczna
– środek ciężkości ładunku będzie większy niż ten określony jako bezpieczny

Nominalne odległości środka ciężkości ładunku od czoła wideł, według norm międzynarodowych wynoszą:

– 400 mm – dla wózków o udźwigu nominalnym do 999 kg

– 500 mm – dla wózków o udźwigu nominalnym od 1000 do 4999 kg

– 600 mm – dla wózków o udźwigu nominalnym od 5000 do 10000 kg

Wraz ze zwiększeniem odległości środka ciężkości ładunku od czoła wideł musi być zredukowany udźwig wózka.

EKSPLOATACJA WÓZKÓW JEZDNIOWYCH NAPĘDZANYCH.

Przed rozpoczęciem pracy

Do obowiązków kierowcy-operatora wózka należy w szczególności te czynności, które wytwórca wózka w dokumentacji techniczno-ruchowej zaliczył do czynności codziennej obsługi. Do czynności tych należą czynności sprawdzające.

Opis codziennych czynności sprawdzających przed rozpoczęciem pracy

1. Sprawdzić czy wózek jest dopuszczony do eksploatacji przez Urząd Dozoru Technicznego, konserwatora, operatora z poprzedniej zmiany.
2. Stan naładowania baterii akumulatorów.

Odczytać wskazania wskaźnika na pulpicie sterowniczym wskazującego stopień naładowania baterii w procentach (%), albo widełkowym próbnikiem napięcia mierzyć napięcie poszczególnych ogniw. Wartość napięcia baterii powinna się mieścić w granicach podanych w DTR wózka, natomiast napięcia poszczególnych ogniw powinny wynosić 2,6 do około 2,8 V i nie mogą być niższe niż 1,8 V. Sprawdzić wzrokowo stan ogniw i ich połączeń.

3. Sprawdzić działanie wszystkich elementów instalacji elektrycznej przez kolejne włączanie:

– sygnału dźwiękowego

– kierunkowskazów i światła

– świateł hamulca „stop”

4. Hamulec zasadniczy (sprawdzić m.in.):

– sprawdzić poziom płynu hamulcowego w zbiorniczku,

– sprawdzić skok jałowy pedału hamulca (czy odpowiada wartości podanej w DRT),

– zmniejszenie się skoku jałowego po kilkukrotnym naciśnięciu pedału świadczy o zapowietrzeniu się układu hamulcowego. Hamulce zasadnicze ze wspomaganiem powietrznym wymagają sprawdzenia ciśnienia w układzie, wskazywanego przez manometr. Jeżeli wartość ciśnienia jest niższa niż podana w DTR, to jazdy nie wolno rozpoczynać. Po uruchomieniu silnika należy odczekać aż ciśnienie osiągnie prawidłową wartość.

5. Hamulec pomocniczy (ręczny)

Opór przy zaciąganiu powinien narastać stopniowo do końca. Wózek z nominalnym ładunkiem ustawiony na pochyłości podanej w DTR powinien utrzymać się przez 5 minut.

6. Układ kierowniczy

Obracać kołem kierownicy do oporu w lewo i w prawo oraz krótkimi ruchami w lewo i w prawo w celu ustalenia luzu kierownicy. Układ kierowniczy powinien pracować równomiernie, bez zacięć w całym zakresie swojej pracy. Luz kierownicy przy nieruchomych kołach nie powinien przekroczyć wartości podanej w DTR danego wózka. W układach z hydraulicznym wspomaganiem skrętu, czynności te należy powtórzyć przy uruchomionym silniku.

7. Stacyjka i wyłącznik masy

Przeprowadzić oględziny i próbę uruchomienia silnika

8. Stan ogumienia kół i ich zamocowanie oraz ciśnienie powietrza w kołach

Sprawdzić wzrokowo czy koła nie wykazują pęknięć, nacięć i innych uszkodzeń, używając odpowiedniego klucza zamocowanie kół. Sprawdzić ciśnieniomierzem (manometrem) ciśnienie w kołach (czy odpowiada wartością podanym w DTR).

9. Układ hydrauliczny

Sprawdzić wzrokowo wszystkie elementy układu, zwłaszcza połączeń i ruchomych elementów współpracujących. Sprawdzić czy nie ma plam w miejscu postoju wózka, które mogą być spowodowane wyciekiem cieczy roboczej. Sprawdzić czy jest odpowiednia ilość oleju hydraulicznego w zbiorniku

10. Olej silnikowy

Sprawdzić przy pomocy wskaźnika bagnetowego stan poziomu oleju. W przypadku, gdy wskaźnik pokazuje, iż poziom oleju jest poniżej minimum eksploatacja wózka jest zabroniona.

11. Ilość paliwa w zbiorniku (dotyczy wózków napędzanych paliwem płynnym).

Ustalić na podstawie wskazań wskaźnika zabudowanego na pulpicie sterowniczym bądź w inny sposób podany w instrukcji.

12. Układ chłodzenia

Sprawdzić poziom cieczy w układzie na wskaźniku poziomu. Ewentualne braki uzupełnić tym samym rodzajem cieczy chłodzącej.

13. Sprzęgło

Sprawdzić skok jałowy pedału sprzęgła (powinien odpowiadać wartości podanej w DTR, najczęściej jest to połowa całkowitego skoku pedału).

14. Osprzęt roboczy

Sprawdzić przez wykonanie ruchów pozorowanych w pełnym zakresie, bez obciążenia. Ruchy powinny być płynne, bez skoków i szarpnięć, bowiem takie objawy świadczą o zapowietrzeniu układu.

15. Ogólny stan wózka

Sprawdzić ogólny stan wózka ze szczególnym zwróceniem uwagi na widoczne pęknięcia, wgniecenia, uszkodzenia, braki śrub lub nakrętek na połączeniach śrubowych. Sprawdzić czy nie ma wycieku paliwa, cieczy roboczej, oleju, cieczy chłodzącej.

16. Przeprowadzić smarowanie i wykonać inne czynności podane w DTR wózka jako czynności codzienne.

17. Fakt sprawdzenia stanu technicznego wózka należy odnotować w książce eksploatacyjnej wózka.

TECHNIKA OPEROWANIA WÓZKIEM

Po wejściu na wózek w pierwszej kolejnośći zapnij pasy bezpieczeństwa !

Podstawowe zasady operowania wózkiem.

Wiele osób popełnia błąd uważając, że kierowanie wózkiem jest takie samo jak samochodem. To nie prawda. Prawdą jest, że sposób operowania wózkiem widłowym jest prosty i oczywisty jak jazda samochodem ( np. patrz gdzie jedziesz, ruszaj i hamuj łagodnie itp.). Jednak wózek jest maszyną specjalną przeznaczoną do wykonywania całkowicie innych zadań niż samochód. Ponieważ wózki widłowe pracują na bardzo ograniczonych przestrzeniach i mają inne charakterystyki (jak tylne koła sterowane, zachodzący tył itp.), wszyscy operatorzy wózków muszą przejść dodatkowe szkolenie, nawet jeżeli mają samochodowe prawo jazdy.

Poniższe uwagi obejmują podstawowe zasady stosowane przy używaniu wózków.

Tylko upoważnieni i właściwie przeszkoleni operatorzy mogą obsługiwać wózki.
Oznacza to, że operator musi być przeszkolony w zakresie obsługi wózka i prawidłowo zrozumiał zasady użytkowania wózka widłowego. Oznaczy to także, że wykwalifikowany specjalista, który posiada doświadczenie w obsłudze wózków powinien zapoznać przyszłego operatora z techniką jazdy i obchodzeniem się z ładunkiem, zanim operator zacznie samodzielnie obsługiwać wózek. Podstawowe szkolenie w zakresie właściwej jazdy i techniki przemieszczania ładunków jest bezwzględnie konieczne aby przygotować nowego operatora do odpowiedniej jazdy i prawidłowego zachowania się w sytuacjach oczekiwanych i nieoczekiwanych.

Wózka widłowego należy używać tylko w terenie, który jest dopuszczony do jazdy wózkiem. W pewnych pomieszczeniach składowane są niebezpieczne i łatwopalne gazy, płyny, włókna lub inne materiały. Wózki które są tam używane, muszą mieć specjalne wyposażenie i posiadać stosowne zezwolenie. Te pomieszczenia (przestrzenie) muszą być odpowiednio oznaczone, aby stosować w ich obrębie wózki posiadające takie zezwolenie. Zmiany w wyposażeniu specjalnym lub zła obsługa mogą doprowadzić do utraty takiego specjalnego zezwolenia.

Nie wjeżdżaj wózkiem do windy, jeżeli nie jest do tego przystosowana.

Zbliżaj się do windy powoli. Kiedy winda jest właściwie spoziomowana, wózek musi być ustawiony po środku tak aby winda była w równowadze. Kiedy wózek jest we właściwej pozycji w windzie, zaciągnij hamulec, przełącz dźwignię w pozycję neutralna i wyłącz napęd. Wszystkie inne osoby powinny opuścić windę przed wjechaniem wózka lub przed wyjechaniem.

Jedź ostrożnie przestrzegając obowiązujące przepisy ruchu i zachowując pełną kontrolę nad wózkiem przez cały czas. Zapoznaj się ze wszystkimi przepisami bezpiecznej jazdy oraz techniki przemieszczania ładunków zawartymi w instrukcji obsługi.

Jazda i zmiana kierunku.

Wózek widłowy może mieć jedno z dwóch rozwiązań, pedał MONOTROL lub dźwignię zmiany kierunku jazdy do sterowania przekładnią. Jeżeli wózek ma pedał MONOTROL, naciśnij na lewą stronę pedału aby jechać DO PRZODU lub na prawą stronę pedału aby jechać DO TYŁU. Jeżeli wózek ma dźwignię zmiany kierunku jazdy, przesuń dźwignię w kierunku przodu wózka aby jechać DO PRZODU. Przesuń dźwignię w kierunku tyłu wózka, aby jechać DO TYŁU. Aby wózek ruszył, naciśnij pedał dokładnego dojeżdżania i zwolnij hamulec postojowy. Następnie naciśnij na pedał MONOTROL lub na pedał gazu powoli zwalniając pedał dokładnego dojeżdżania. Operator może wybrać przeciwny kierunek jazdy przy małej prędkości jazdy (mniejszej od prędkości pieszego) ale maszt nie może być wysunięty. Jeżeli wózek jedzie szybko, zwolnij do prędkości pieszego przed zmianą kierunku jazdy. Układ napędowy może ulec uszkodzeniu, jeżeli wózek widłowy będzie jechał zbyt szybko w czasie zmiany kierunku jazdy na przeciwny.

Pełzanie.

Pełzanie jest to takie działanie wózka, które umożliwia wolną jazdę przy wysokiej liczbie obrotów silnika potrzebnej do szybkiego działania układu podnoszenia. Pedał pełzania jest używany do sterowania operacji pełzania. Kiedy pedał pełzania jest wciskany, sprzęgło w przekładni jest częściowo rozłączone i przemieszczanie wózka jest powolne. Kiedy pedał pełzania jest całkowicie wciśnięty to przekładnia jest całkowicie rozłączona i hamulce są włączone. Używaj pedału gazu lub pedału MONOTROL dla utrzymania wysokich obrotów silnika w czasie pełzania.

Pełzanie wymaga koordynacji przemieszczania pedału pełzania i pedału gazu lub pedału MONOTROL. Niedoświadczeni operatorzy muszą ćwiczyć koordynację tych ruchów zanim przystąpią do samodzielnego przewożenia ładunków.

Kierowanie (Zakręcanie)

Wózki widłowe są przeznaczone do pracy na małym obszarze, dlatego mogą ostrzej skręcać od innych pojazdów. Większość wózków widłowych jest sterowana tylnymi kołami i tył wózka przesuwa się bardzo szybko przy zawracaniu. Ten ruch jest nazywany „zachodzeniem tyłu”.

Operator musi być świadomy tego zachodzenia tyłu i zawsze sprawdzić czy przy skręcaniu ma z tyłu wystarczająco dużo wolnego miejsca. Nie powinniśmy zawracać na pochyłości, gdyż może to spowodować utratę stateczności i wywrócenie się wózka na bok. To samo tyczy się jazdy w poprzek pochyłości. Jeżeli to możliwe, trzymaj obie ręce na kole kierowniczym. W czasie czynności załadunkowych lub rozładunkowych operator kieruje lewą ręką. Prawa ręka jest używana do sterowania podnoszeniem, pochylaniem lub operowaniem osprzętem dodatkowym. Przy skręcaniu z szerokiego przejścia do wąskiego, rozpoczynaj skręt możliwie blisko przeciwległej ściany na ile pozwala zachodzenie tyłu. Ten sposób pozwala wózkowi widłowemu wjechać na wprost do wąskiego przejścia.

Przemieszczanie ładunków.

Unoś tylko takie ładunki, których ciężar nie przekracza udźwigu podanego na tabliczce znamionowej. Ten udźwig oznacza maksymalny ładunek jaki może być podnoszony. Jakkolwiek takie warunki jak mała nośność podłoża, nierówna jezdnia, specjalne oprzyrządowanie lub ładunki z wysoko położonym środkiem ciężkości mogą spowodować, że bezpieczny ciężar ładunku będzie mniejszy od udźwigu nominalnego. W takim przypadku operator musi zmniejszyć ładunek na tyle, żeby wózek pozostał stateczny.

Unoś tylko stabilne ładunki. Ładunki mogą składać się z luźnych przedmiotów, które mogą łatwo przemieścić się i spaść na kogoś.

Nie podnoś ładunku, jeżeli luźne jego części są powyżej górnej krawędzi karetki wideł lub gdy jakieś części ładunku mogą spaść.

Widły muszą być ustawione symetrycznie w stosunku do środka karetki wideł. To ułatwia właściwe usytuowanie środka ciężkości ładunku na karetce. Ustaw widły najszerzej jak to jest możliwe w celu dobrego podparcia ładunku. Środek ciężkości ładunku musi być między widłami. Jeżeli środek ciężkości ładunku nie będzie znajdował się między widłami, ładunek może spaść gdy wózek będzie zakręcał lub jechał po nierównościach. Ładunki z położonym na boku środkiem ciężkości będą zwiększały możliwość wywrócenia się wózka na bok. Sprawdź czy sworznie ustalające położenie wideł są założone tak, że widły nie mogą się przesunąć.

Sprawdź stan nawierzchni jezdni. Podłoga musi być odpowiednio wytrzymała, aby mogła utrzymać wózek widłowy z ładunkiem.

Przenoszenie ładunków podnoszenie opuszczanie i wychylanie.

Funkcje podnoszenia i wychylania są sterowane oddzielnymi dźwigniami. Zwróć uwagę na odpowiednie czynności. Prędkość hydraulicznie wykonywanych funkcji sterowana jest ustawieniem dźwigni sterujących i obrotami silnika. Większe wychylenie dźwigni z położenia NEUTRALNEGO powoduje szybszy ruch. Nie podnoś i nie uderzaj w cokolwiek co mogłoby spaść na operatora lub osoby współpracujące. Pamiętaj, że wózek jest wyposażony w osłonę kierowcy i osłonę ładunku zabezpieczające operatora przed spadającymi przedmiotami, które jednak nie mogą zabezpieczyć przed wszystkimi możliwymi uderzeniami. Wózek bez osłony kierowcy nie chroni operatora i innych osób z góry. Unikaj uderzenia takich przedmiotów jak stosy materiałów, które mogą przemieścić się i spaść. Operator musi zachować ostrożność podczas pracy w pobliżu takich przedmiotów. Nie zależnie od tego czy wózek jest obciążony czy bez obciążenia nie należy jeździć z ładunkiem lub karetką w pozycji podniesionej.

To ostrzeżenie dotyczy nie tylko operatora, ale również współpracowników. Jeżeli wózek pracuje, nikt nie może znajdować się w pobliżu ładunku lub mechanizmu podnoszenia. Mechanizm podnoszenia ma ruchome czyści, które mogą spowodować poważne obrażenia. Czynności podnoszenia i opuszczania dokonuj z układem podnoszenia ustawionym w położeniu pionowym lub nieco pochylonym do tyłu. Uniesione w górę ładunki pochylaj do przodu dopiero wtedy gdy wózek znajdzie się bezpośrednio przy miejscu składowania ładunku. Jeżeli mechanizm podnoszenia jest uniesiony w celu podjęcia lub złożenia ładunku, utrzymuj minimalny kąt pochylenia w obu kierunkach. Pochylenie masztu do przodu z uniesionym ładunkiem wpływa niekorzystnie na stateczność do przodu i boczną. W czasie przemieszczania ładunku uniesionego dokonuj przechyłów tylko na tyle ile to jest niezbędne. Wózek może wywrócić się do przodu, jeżeli mechanizm podnoszenia będzie wychylany do przodu z ładunkiem w uniesionej pozycji.

Podnoszenie i pozostawianie ładunku.

Unikaj gwałtownego ruszania. Nagłe ruszenie może spowodować wywrócenie się wózka. Ludzie mogą doznać urazów a przenoszony materiał może zostać uszkodzony. Zbliżaj się do ładunku ostrożnie. Ustaw wózek prostopadle do ładunku. Podnieś widły na odpowiednią wysokość przy podejmowaniu ładunku. Jedź do przodu powoli mając widły pod ładunkiem.

Widły muszą podtrzymywać najmniej 2/3 długości ładunku. Ciężar powinien być ułożony pośrodku (centrycznie) na widłach. Sprawdź czy widły nie wystają poza ładunek tak że mogłyby uszkodzić ładunki lub urządzenia znajdujące się poza ładunkiem. Podnieś ładunek na niewielką wysokość aby sprawdzić czy wózek ma wystarczający udźwig dla podniesienia tego ładunku. Bądź ostrożny przy widłach wystających poza ładunek. Jeżeli widły są dłuższe od ładunku, wsuń widły pod ładunek tak aby ich końce nie wystawały poza ładunek. Podnieś ładunek z podłoża. Cofnij się kilkadziesiąt centymetrów, opuść ładunek na podłoże i podjedź do przodu do zetknięcia się ładunku z płytą karetki. Pochyl maszt do tyłu jednocześnie podnosząc ładunek z powierzchni. Jeżeli kładziesz ładunek na podłożu, pochyl maszt do przodu do pozycji pionowej i opuść ładunek. Dalsze pochylenie masztu do przodu pozwoli na gładkie wysunięcie wideł. Ostrożnie wyjedź wózkiem do tyłu wysuwając widły spod ładunku. Jeżeli ładunek trzeba zdjąć ze stosu, podjedź powoli wózkiem do stosu. Unieś ładunek i cofnij wózek tak aby ładunek znalazł się poza stosem. Opuść ładunek przed rozpoczęciem jazdy. Zawsze jedź z ładunkiem opuszczonym jak najniżej i masztem pochylonym do tyłu. Prędkość opuszczania jest regulowana położeniem dźwigni sterującej. Powoli przesuń dźwignię do pozycji neutralnej, tak aby ładunek opadał łagodnie i nie spowodował wywrócenia się wózka przy raptownym zatrzymaniu ładunku.

W celu złożenia ładunku na stosie ustaw wózek w linii stosu. Podnieś ładunek na wysokość oczu i wtedy pochyl do przodu aż do poziomu. Podnieś ładunek powyżej płaszczyzny złożenia. Nie podnoś ładunku poniżej płaszczyzny na której ładunek ma być złożony i unikaj „wpychania” ładunku na to miejsce. Taka operacja wymaga dodatkowej energii, jest to szczególnie ważne przy wózkach elektrycznych. Pracuj ostrożnie aby nie uszkodzić lub nie przesunąć sąsiednich ładunków. Podjeżdżaj ostrożnie i łagodnie kiedy ładunek jest uniesiony nad stosem. Kiedy ładunek jest podniesiony, środek ciężkości wózka i ładunku jest znacznie wyżej. Wózek może się wywrócić gdy ładunek jest uniesiony.

G dyby doszło do utraty stateczności, operator nie powinien wyskakiwać z wózka. Należy w takiej sytuacji chwycić mocno kierownice, pochylić się do przodu, podkurczyć kolana i zaprzeć się o podłogę.

Jedź do przodu powoli. Kiedy ładunek jest nad stosem opuść go na stos. Opuść widły tak aby można było wyjąć je spod ładunku. Nie opuszczaj wideł tak aby wlokły się po powierzeni pod ładunkiem. Ostrożnie wyjedź wózkiem do tyłu wyjmując widły spod ładunku. Opuść widły do jazdy.

Kiedy podnosisz okrągłe przedmioty zastosuj kliny po przeciwnej stronie. Pochyl maszt do przodu, tak aby widły mogły ślizgając się po podłożu wsunąć się pod podnoszony przedmiot. Przechyl maszt do tyłu w celu lepszego utrzymania ładunku na widłach.

Nie wszystkie ładunki mogą być podnoszone przy pomocy wideł. Niektóre ładunki będą wymagały specjalnego wyposażenia.

Nie wolno przewozić pasażerów.

Wózek jest zbudowany tylko dla jednej osoby – operatora. Niebezpieczne jest przewożenie współpracownika na widłach lub innej części wózka.

Wózek jest przeznaczony do przenoszenia ładunków. Wózek widłowy nie jest przeznaczony do podnoszenia ludzi. Jeżeli wózek jest używany do podnoszenia pracownika, to bezpieczna platforma musi być przymocowana do wideł i karetki. Platforma musi mieć solidną podłogę, poręcz, krawężnik oraz osłonę wysokości 2 m pomiędzy ludźmi znajdującymi się na platformie a masztem.

Przenoszenie ładunku. Jazda.

Jedź z ładunkiem opuszczonym, utrzymując go przy płycie czołowej karetki i z masztem pochylonym do tyłu. To pozwoli utrzymać ładunek na widłach przy dobrej stateczności do przodu i bocznej.

Jedź z mechanizmem podnoszenia uniesionym tylko tyle, aby zachować prześwit
nad podłożem lub przeszkodami.

Kiedy mechanizm podnoszenia, karetka i ładunek są w pozycji podniesionej zmniejsza się stateczność wózka. To jest również istotne kiedy wózek nie przewozi ładunków. Odporność wózka na boczne wywrócenie się może być mniejsza jeżeli wózek jest bez ładunku, niż wózka z ładunkiem w dolnej (podróżnej) pozycji. Dlatego wózek bez ładunku jest bardziej podatny na boczne wywrócenie się, zwłaszcza przy zawracaniu, niż wózek z obciążoną karetką w opuszczonej pozycji.

Ażeby mieć lepszą widoczność przy wielkogabarytowych ładunkach, należy jechać tyłem obserwując drogę w kierunku jazdy.

Normalnie kierunek jazdy uzależniony jest od dobrej widoczności dla operatora. Jeżeli wózek musi jechać w kierunku gdzie widoczność jest ograniczona, to wymagana jest pomoc dodatkowego obserwatora.

Niektóre wózki widłowe są wyposażone w lusterka do obserwacji przestrzeni z boków oraz zachodzenia tyłu. Te lusterka pomagają operatorowi, ale nie są przeznaczone do używania w czasie jazdy do tyłu. Zawsze patrz w kierunku jazdy aby uniknąć uszkodzenia czegoś lub kogoś nie zranić.

W czasie jazdy po pochyłościach ze względów bezpieczeństwa ładunek na wózku musi znajdować się od strony pochyłości. Kiedy pracujemy pustym wózkiem na pochyłości, przeciwciężar musi być zawsze od strony pochyłości.

Uważaj na przechodniów przez cały czas. Nie podjeżdżaj jeżeli ktoś stoi przed ładunkiem. Zachowaj szczególną ostrożność na przejściach, przy bramach wjazdowych i innych miejscach gdzie mogą znajdować się ludzie na trasie przejazdu wózka. Jedź powoli przy ograniczonej widoczności oraz na zakrętach i używaj sygnału dźwiękowego.

Ten sygnał alarmowy ostrzega pieszych, że w pobliżu znajduje się wózek i zwiększa się ich uwagę na możliwe zagrożenia. Zawsze w czasie jazdy trzymaj ramiona, nogi itp. wewnątrz przedziału kierowcy. Ramiona i nogi trzymane na zewnątrz maszyny mogą ulec obrażeniom przy mijaniu przeszkód. Unikaj wybojów, dziur, miejsc śliskich i luźno leżących przedmiotów, które mogą spowodować przechylenie lub wywrócenie się wózka. Jeżeli są nieuniknione, zmniejsz prędkość. Różne typy wózków są przeznaczone do różnych warunków eksploatacji. Wózki z ogumieniem elastycznym należy używać na względnie równych i twardych nawierzchniach. Wózki z ogumieniem pneumatycznym mogą poruszać się po bardziej nierównym terenie. Zawsze wybieraj gładką nawierzchnię dla twojego wózka.

Zwracaj uwagę na odstępy szczególnie w bliskości wideł, masztu, osłony kierowcy oraz zachodzenia tyłu wózka. Wózek jest przeznaczony do wykonywania licznych zadań na ograniczonej przestrzeni. Operator musi sobie zdawać sprawę z tego, że czasami widły wystają poza ładunek. Z tego względu operator musi upewnić się , że ładunki lub urządzenia znajdujące się poza ładunkiem podnoszonym nie ulegną uszkodzeniu. Poważne wypadki mogą się zdarzyć gdy maszt lub osłona kierowcy zaczepi o rury lub belki umieszczone pod sufitem.

Nie staraj się wzbudzać sensacji swoją jazdą.

Nie mijaj innych wózków jadących w tym samym kierunku nie mając dobrej widoczności lub w innych miejscach niebezpiecznych.

Zatrzymuj się zawsze na brzegu jezdni. Utrzymuj koła wózka, a szczególnie koła sterujące na jezdni. Jeżeli pozwolisz na toczenie się kół poza brzegiem jezdni po miękkim gruncie, wózek może się wywrócić. W każdych warunkach jazdy kieruj wózkiem i poruszaj się z taką prędkością, która pozwoli zatrzymać go w bezpieczny sposób.

Samochody ciężarowe, wagony i doki.

Utrzymuj bezpieczną odległość od narożników doków, ramp, platform i innych podobnych nawierzchni roboczych. Obserwuj „zachodzenie tyłu”.

Przed pracą w samochodach ciężarowych i wagonach kolejowych przestrzegaj, następujących zasad:

NIE używaj wózka widłowego do przetaczania wagonów.

NIE używaj wózka widłowego do otwierania i zamykania drzwi w wagonach kolejowych, chyba że wózek posiada urządzenie specjalne do otwierania i zamykania drzwi wagonowych a operator został przeszkolony w sposobie jego używania. Przed załadunkiem lub rozładunkiem samochodu ciężarowego sprawdź czy zaciągnięty jest hamulec postojowy ciężarówki i czy podłożono kliny z obu stron pod koła tylne. Zamocowane podnośniki mogą być przydatne do podparcia tyłu naczepy i tym samym zapobiec przesunięciu się w trakcie wjeżdżania lub wyjeżdżania wózka widłowego z samochodu ciężarowego.

Sprawdź czy zaciągnięto hamulec wagonu kolejowego i zablokowano koła. Zbadaj stan podłoża. Sprawdź czy nośność podłogi jest odpowiednia dla wózka łącznie z ciężarem.

Sprawdź czy pomost załadowczy jest bezpieczny w dobrym stanie i o odpowiedniej nośności.

Wjeżdżając do wagonu kolejowego operator może wjeżdżać pod kątem (jeżeli pomost lub mostek jest wystarczająco szeroki). To zredukuje konieczność zakręcania po wjechaniu.

Urządzenia dodatkowe

Jeżeli na wózku jest zainstalowane oprzyrządowanie dodatkowe, upewnij się czy jest instrukcja obsługi tego oprzyrządowania i zapoznaj się z nią przed jego uruchomieniem.

Sprawdź czy tabliczka znamionowa jest odpowiednia i uwzględnia zainstalowane oprzyrządowanie dodatkowe.

Zatrzymywanie

Zatrzymuj wózek stopniowo łagodnie jak to jest możliwe. Ostre hamowanie i poślizg kół może doprowadzić do spadnięcia ładunku z wideł, uszkodzenia ładunku lub zranienia kogoś.

Postój (parkowanie).

Operator nie może opuścić wózka w takim stanie aby mógł on spowodować uszkodzenia lub zranić. Kiedy zatrzymujesz wózek widłowy na dłuższy postój (parkujesz) musisz wykonać następujące czynności:

Zatrzymaj wózek i zaciągnij hamulec postojowy. Włączając hamulec postojowy
w wózku z pedałem MONOTROL ustawiamy przekładnię w pozycji NEUTRALNEJ.

Opuść całkowicie widły i karetkę. Przechyl maszt do przodu tak aby końce
wideł oparły się o grunt.

Jeżeli wózek ma dźwignię zmiany kierunku jazdy to należy ustawić ją w pozycji NEUTRALNEJ.

Obróć kluczyk w stacyjce do pozycji OFF wyłączona w celu zatrzymania silnika.

Jeżeli wózek musi pozostać na pochyłości, podłóż kliny pod koła po niższej
stronie w celu zabezpieczenia wózka przed samoczynnym zjechaniem.

Jeżeli wózek jest wyposażony w instalację gazową /LPG/ i jest parkowany na dłuższy czas, należy zamknąć zawór paliwowy przy zbiorniku.

Jeżeli wózek widłowy jest pozostawiany na noc lub dłużej, to musi być zaparkowany na wolnym powietrzu lub należy wymontować zbiornik gazu i przechować go na zewnątrz.

Nie parkuj wózka widłowego tak, aby ograniczał dostęp do przejść pożarowych, schodów i sprzętu przeciwpożarowego.

ZASADY STERTOWANIA

FAZA POBIERANIA ŁADUNKU
	W czasie jazdy wózkiem i jazdy z ładunkiem , maszt powinien być maksymalnie położony na kabinę a widły uniesione na wysokość około 30 cm nad poziom podłoża.
	W celu pobrania ładunku wózkiem czołowym należy podjechać do miejsca składowania tak, aby wózek znajdował się w położeniu prostopadłym do regału, stosu, rampy, pryzmy itp.
	Podjeżdżając należy wózek zatrzymać w odległości nieco większej niż długość wideł. Dotyczy to również innego osprzętu. Maszt w tym czasie pochylony jest do tyłu.
	Pierwszą operacją po dojechaniu na miejsce jest ustawienie masztu w pozycji pionowej. Najlepszym sposobem jest ustalenie pionu masztu, obserwując widły, które powinny leżeć równolegle do podłoża.
	Po ustawienie masztu w pozycji pionowej należy ustalić wysokość podniesienia wideł, na taką wysokość aby można było wsunąć je swobodnie pod ładunek.
	Bardzo wolno zbliżyć się do ładunku i sunąć widły na taką głębokość jak to tylko jest możliwe.
	Po upewnieniu się, że droga jest wolna odsunąć wózek od regału, maszt przechylić do tyłu i odjechać na małą odległość od stosu, by można było swobodnie i powoli przemieszczać widły z ładunkiem
	Przechylić maszt max do tyłu i ostrożnie przemieścić widły z ładunkiem na wysokość transportową, tj. ok. 30 cm ponad jezdnią
	Po opuszczeniu wideł i pochyleniu masztu oraz upewnieniu się, że droga jest wolna można rozpocząć jazdę z ładunkiem . Szczególną uwagę należy zwrócić na ustabilizowanie ładunku. Przy takim ustawieniu wózka należy z ładunkiem przejechać od miejsca pobrani ładunku do miejsca składowania.
FAZA STERTOWANIA
	Podjechać blisko sterty, ustawić wózek w położeniu prostopadłym do niej, zatrzymać się z widłami oddalonymi na około 30 cm od stosu. Unieść widły z ładunkiem powyżej sterty. Maszt w tym czasie jest przechylony do tyłu.
	Powoli zbliżyć się do sterty tak, aby widły znalazły się ponad nią. Maszt ostrożnie przechylić do pozycji zbliżonej do pionu
	Przechylić maszt minimalnie do przodu, ustawić widły w położeniu poziomym. Ostrożnie opuścić widły z ładunkiem na stertę.
	Po upewnieniu się, że ładunek bezpiecznie spoczywa na stercie , należy odjechać wózkiem i wysunąć całkowicie widły z pod ładunku.
	Opuścić widły do wysokości ok. 30 cm ponad poziom jezdni. Maszt przechylić do tyłu (na wózek).
	W takim położeniu wideł i masztu skręcić wózkiem w potrzebnym kierunku i po upewnieniu się, że droga jest wolna pojechać po następny ładunek.
	W takim położeniu wideł i masztu jest zabroniona jazda wózkiem

Uwzględniając zasady bezpieczeństwa, te czynności są zakazane dla operatora:

– Przewozić w żaden sposób osób na wózkach lub przyczepach do nich doczepianych, ani podnosić na widłach. Wyjątkiem są dodatkowe kabiny nakładane na widły, lub wózki specjalnie przeznaczone do podnoszenia osób. (Należy pamiętać o odpowiedniej kategorii uprawnień).

– Obciążać wózków ponad fabrycznie określoną przez producenta ładowność, ciągnąć wózków doczepnych jeżeli ich ilość lub masa ładunku przekraczają wartości określone przez producenta, oraz pchać innych pojazdów.

– Wjeżdżać wózkiem na drogi i place o nieodpowiedniej nawierzchni lub pochyleniu, albo o szerokości jezdni niedostosowanej do szerokości wózka.

– Wjeżdżać na pomosty, stropy, podłogi itp. o nie oznaczonej nośności (dopuszczalnym obciążeniu) bądź o nośności niższej od masy całkowitej wózka (z ładunkiem i kierowcą).

– Wjeżdżać do pomieszczeń produkcyjnych (lub innych, w których pracują ludzie) wózkami napędzanymi silnikami spalinowymi z zapłonem iskrowym, zasilanymi etyliną.

– Pozostawiać podczas przerw w pracy w pomieszczeniach produkcyjnych, czynnych silników z zapłonem samoczynnym.

– Wjeżdżać do pomieszczeń, w których mogą się znajdować palne gazy, pary lub pyły, wózkiem który nie jest przez producenta dostosowany do pracy w takich pomieszczeniach.

– Pracować bez kasku ochronnego.

– Przystępować do pracy z mokrymi lub zatłuszczonymi rękami bądź z brudnymi zatłuszczonymi spodami butów.

– Gasić wózka wodą w razie pożaru (napięcie baterii 80 V).

– Palić papierosów lub używać otwartego ognia w pomieszczeniach w których ładuje się baterie akumulatorów.

– Eksploatować wózka, jeżeli ciśnienie w ogumieniu jest niższe od podanego w instrukcji albo jeżeli bateria została nadmiernie rozładowana.

– Wykonywanie nagłych zakrętów dużą prędkością na pochyłościach

– Zdejmowania i zakładania kół napompowanych.

– Obsługiwać akumulatory (napełniać, uzupełniać) niestosując środków ochrony indywidualnej.

– Pokonywać wzniesień o pochyleniu jezdni większym niż:

10% dla wózków z napędem akumulatorowym

15% dla wózków z napędem spalinowym

Lub zgodnie z zaleceniami producenta

– Zasadniczym warunkiem bezpiecznego przewozu lub podnoszenia ładunków z zastosowaniem wózków jezdniowych napędzanych jest przestrzeganie następujących zasad:

1. masa ładunku nie może przekraczać dopuszczalnej ładowności wózka jezdniowego naładownego lub udźwigu wózka podnośnikowego, określonych przez producenta wózka

2. ładunek nie może ulegać przemieszczaniu w czasie jazdy

3. ładunek powinien być rozmieszczony symetrycznie względem osi symetrii wózka i równomiernie na powierzchni jego platformy

Urządzenia zabezpieczające

Szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa pracy wózków jezdniowych napędzanych mają urządzenia zabezpieczające, sygnalizują i ostrzegawcze oraz oświetlenie, w które wyposażone są wózki wszystkich rodzajów i typów jak w poniższym zestawieniu.

Urządzenia zabezpieczające w układzie hydraulicznym:

– zawór bezpieczeństwa zabezpiecza cały układ hydrauliczny przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, czyli przed przeciążeniem wózka. Zamontowany jest za pompą hydrauliczną a przed rozdzielaczem hydraulicznym.

Prawidłowo działający zawór bezpieczeństwa nie dopuszcza do zgaszenia silnika po jego włączeniu. Przy wózkach elektrycznych brak możliwości sprawdzenia poprawności działania bez przeciążenia wózka

– zawory przelewowe zabezpieczają przewody hydrauliczne przed rozerwaniem z powodu nadmiernego wzrostu ciśnienia

Poprawność działania zaworów przelewowych sprawdzamy ustawiając siłownik hydrauliczny w jego maksymalnym zakresie pracy i załączamy ruch w kierunku jego dalszego wysuwu. Zawór działa poprawnie jeżeli nie doprowadzi to do nadmiernego napięcia przewodów hydraulicznych.

– zawór dławiący zabezpiecza przed wzrostem prędkości opadania powyżej 0,6m/s podczas opuszczania ładunku

Urządzenia zabezpieczające w układach elektrycznych:

– bezpieczniki topikowe, zabezpieczające przed przeciążeniami i zwarciami,

– urządzenie uniemożliwiające gwałtowne ruszanie z miejsca (pedał jazdy)

– wyłącznik awaryjny głównego zasilania

– wyłącznik brzuszny w wózkach prowadzonych

– samoczynne wyłączanie obwodu silników jazdy w czasie hamowania

– stacyjka uniemożliwiająca uruchomienie wózka przez osoby postronne, jeżeli stacyjka jest

w pozycji załączona nie może być możliwości wyjęcia kluczyka

– zabezpieczenie przed możliwością odpalenia wózka spalinowego jeżeli kierunek jazdy nie

jest ustawiony w pozycji neutralnej

– pedał bezpieczeństwa przy lewej nodze w wózkach elektrycznych lub czujnik w fotelu

kierowcy zabezpiecza przed możliwością jazdy wózkiem bez operatora,

Zabezpieczenia konstrukcyjno-mechaniczne:

– dach ochronny (obowiązkowo dla wózków podnośnikowych o wysokości podnoszenia powyżej 2600 mm)

– krata na płycie czołowej wózka podnośnikowego

– pasy bezpieczeństwa

– zatrzaski na widłach wózka

Urządzenia kontrolne, ostrzegawcze i sygnalizujące:

– klakson (sygnał dźwiękowy)

– wskaźnik tylnego koła (skrętnego)

– wskaźnik naładowania akumulatorów

– wskaźnik masy ładunku umieszczonego na widłach

– urządzenia kontrolne (wózki z silnikami spalinowymi)

– wskaźnik ciśnienia oleju

– wskaźnik temperatury cieczy chłodzącej

– wskaźnik naładowania baterii/akumulatora

– wskaźnik ilości paliwa

Oświetlenie wózka:

– światła hamowania „stop”

– światła pozycyjne

– światła mijania

– światła drogowe (w wózkach naładownych)

– kierunkowskazy

Powyżej wymienione urządzenia czy oświetlenie należy zawsze sprawdzić przed rozpoczęciem pracy w celu zwiększenia bezpieczeństwa. Muszą być one sprawne i kompletne.

Pamiętaj!

– Postój wózka powinien zawsze się odbywać tylko wtedy kiedy widły są opuszczone na ziemię, z masztem ustawionym pionowo lub lekko odchylonym od operatora.

– Jazda wózkiem dopuszczalna jest tylko wtedy kiedy widły (pięta wideł) ustawione są do 30cm nad ziemią

– Na pochyłości wjeżdżać przodem, a zjeżdżać tyłem. Maksymalne kąty nachyleń i pochyleń określa producent wózka.

– Gdy ładunek zasłania widoczność należy jechać tyłem

– Szerokość otworu drzwiowego musi pozwalać na swobodny przejazd wózka z ładunkiem

– Nie wolno użytkować wózków do robót niezgodnych z instrukcją obsługi

– Nie wolno powierzać prowadzenia wózka osobom nie mającym uprawnień do jego obsługi

– Nie wolno obciążać wózków ponad dopuszczalny udźwig

– Nie wolno jechać z ładunkiem podniesionym do góry ani z wysuniętym masztem

– Nie wolno wykonywać w czasie jazdy kilku czynności jednocześnie (jazda, wysuwanie masztu, podnoszenie ładunku)

– Nie wolno przełączać kierunku jazdy (przód-tył) przed całkowitym zatrzymaniem wózka. Nie wolno wykonywać ruchów przy użyciu dwóch dźwigni równocześnie. Nie wolno wchodzić pod podniesiony element wózka niezależnie od tego, czy jest obciążony ładunkiem, czy nie

– Nie wolno podnosić na jednym zębie wideł ładunku o ciężarze nominalnym przekraczającym połowę dopuszczalnego udźwigu

– Nie wolno wchodzić ani schodzić z wózka w czasie jazdy

– Nie wolno gwałtownie hamować, gdy wózek jest obciążony towarem ponieważ może to spowodować wyrzucenie towaru z wideł

– Nie wolno pobierać ładunku na widły, jeżeli wózek nie jest ustawiony poziomo, gdyż grozi to wywróceniem

– Nie wolno składać ładunku bezpośrednio na widły bez użycia palet. Nie wolno przewozić i podnosić osób na widłach, łopatach, żurawikach i innym osprzęcie. Do podnoszenia osób służy wyłącznie podest roboczy otoczony balustradą

– Nie wolno przewozić osób na wózku, jeżeli producent nie przewidział siedzenia dla osoby towarzyszącej. Przewożenie osób towarzyszących, nawet jeżeli jest siedzenie dodatkowe, dozwolone jest tylko na wózku bez ładunku

– Nie wolno wykonywać ostrych zakrętów, szczególnie na wzniesieniach. Nie wolno wjeżdżać na wzniesienia większe niż producent określił w instrukcji. Nie wolno podtrzymywać ładunku podczas jazdy

– Nie wolno wjeżdżać sztaplarką na pomosty, podesty i stropy o niesprawdzonej

wytrzymałości

– Nie wolno wykonywać jakichkolwiek napraw przy włączonym silniku. Nie wolno wykonywać jakichkolwiek napraw mokrymi, zatłuszczonymi rękami i przytrzymywać czegokolwiek zatłuszczonymi podeszwami butów. Nie wolno wyciągać zakotwiczonych przedmiotów przy włączonym silniku. Nie wolno dotykać części gorących i wirujących

– Nie wolno pozostawiać wózka z włączonym silnikiem i bez zabezpieczenia przed

uruchomieniem wózka przez osoby postronne

– Nie wolno mieszać płynów hamulcowych. Poziom płynu w zbiorniku powinien być umieszczony między poziomem max. i min. Sprawdź, czy w układzie hamulcowym nie

ma przecieków. Rodzaj płynu hamulcowego, którego należy używać określa instrukcja

obsługi wózka

– Nie wolno zasysać ustami (przez rurkę) benzyny etylizowanej w celu jej przelania i nie

wolno przedmuchiwać ustami dysz gaźnika ani przewodów układu zasilania

– Nie wolno zdejmować koła sztaplarki przed wypuszczeniem powietrza z dętki
Ciśnienie powietrza w kole z ogumieniem pneumatycznym może sięgać do 9 at. W razie

przebicia dętki przy zdejmowaniu koła może nastąpić wybuch groźny w skutkach dla

osoby demontującej i osób postronnych

– Nie wolno eksploatować wózków niesprawnych technicznie

– Nie wolno używać wózków do ciągnienia wózków doczepnych ani do pchania innych

pojazdów, jeżeli instrukcja obsługi wyraźnie na to nie pozwala

– Nie wolno spożywać posiłków w czasie jazdy

– Nie wolno pozostawiać wózków w miejscu niedozwolonym, tarasującym drogi i wjazdy,

utrudniającym ruch oraz dostęp do urządzeń przeciwpożarowych

– Nie wolno dokonywać operacji transportowych, jeżeli ciśnienie w oponach jest

nierównomierne lub niezgodne z charakterystyką wózka podaną w instrukcji.

Niewłaściwe ciśnienie może być przyczyną pęknięcia opony, jak również przedwczesnego zużycia bieżnika

– Nie wolno demontować urządzeń zabezpieczających, sygnalizacyjnych oraz tabliczek

informacyjnych określonych w normach

– Nie wolno eksploatować wózka na oblodzonej powierzchni

– Nie wolno kierować wózkiem w stanie nietrzeźwym

Jeżeli wózek widłowy zaczyna się przewracać, nie próbuj wyskakiwać. Wózek przewróci się szybciej niż zdążysz z niego wyskoczyć. Zaprzyj się nogami i siedząc w fotelu trzymaj się rękami koła kierownicy.

DROGI TRANSPORTOWE

Drogi transportowe powinny być wyraźnie i trwale oznakowane – linie pomalowane żółtą farbą. Wymiary dróg powinny być dostosowane do wielkości środków transportu i przewożonych ładunków.

Zalecane szerokości dróg transportowych:

• min. 120 cm dla ruchu jednokierunkowego,
• min. 240 cm dla ruchu dwukierunkowego ,

Powierzchnia dróg powinna być równa , utwardzona, odporna na zużycie. Dróg nie wolno zastawiać materiałami, sprzętami, środkami transportu, itp. Na skrzyżowaniu dróg zapewnić dobrą widoczność.

Prędkości jazdy

Każda instrukcja obsługi zawiera dane techniczne wózka, a wśród nich prędkość jazdy oraz prędkość podnoszenia i opuszczania ładunków. Dopuszczalne bezpieczne prędkości ustala producent. Obsługujący wózek ma obowiązek zapoznać się z tymi parametrami i przestrzegać maksymalnych dopuszczalnych szybkości jazdy.

Zaleca się ograniczyć prędkość jazdy:

– w pobliżu budynków i hal do 12 km/godz

– wewnątrz budynków i hal do 6 km/godz

– w miejscach wąskich i na zakrętach do 3-5 km/godz

Prędkość jazdy należy dostosować do warunków w miejscu jazdy (widoczności, nawierzchni jezdni lub podłogi, nasilenia ruchu, rodzaju przewożonych ładunków). Szczególną uwagę należy zwrócić na nawierzchnie mokre i śliskie. Kierowca ma obowiązek pamiętać, że wykonywanie ostrych zakrętów, szczególnie na pochyłościach, może grozić wywróceniem się wózka. Na pochyłości należy wjeżdżać i zjeżdżać powoli. Na skrzyżowaniach i w miejscach, gdzie widoczność jest ograniczona należy zredukować prędkość i stosować sygnały dźwiękowe. Na skrzyżowaniach, w miejscach niebezpiecznych lub z ograniczoną widocznością nie należy wyprzedzać wózków. Kierowca nie powinien wychylać się poza wózek podczas jazdy. Jeżeli podczas skręcania widoczne są inne pojazdy

lub osoby, należy używać sygnalizacji. Należy unikać nagłych startów i zatrzymań. Wózek powinien być prowadzony z prędkością umożliwiającą zatrzymanie się w bezpieczny sposób. Hamowanie powinno odbywać się w sposób łagodny i płynny.

Transport materiałów niebezpiecznych.

Do zadań transportu wewnętrznego, często przypisane jest także przemieszczanie materiałów niebezpiecznych, za pomocą wózków jezdniowych napędzanych. Do przewożenia materiałów niebezpiecznych stosuje się wózki specjalnie do tego przeznaczonych. Materiałami niebezpiecznymi mogą być różnego rodzaju produkty chemiczne. Wymagają one specjalnej uwagi w czasie transportu.

Materiały niebezpieczne to na przykład substancje:
– trujące
– zakaźne
– zapalne
– wybuchowe
– promieniotwórcze
– nadtlenki organiczne

Butle z gazem również są niebezpieczne. Gaz w butlach znajduje się pod wysokim ciśnieniem wynosząc m od kilku do kilkunastu MPa. W przypadku niewłaściwego obchodzenia się z nimi, istnieje ryzyko wybuchu, pożaru. Przyczyną wybuchu butli może być:

– uszkodzenie zaworu lub korpusu butli

– nagrzanie w silnym nasłonecznieniu lub przez pozostawienie butli w pobliżu źródła ciepła,

– uderzenia i wstrząsy

– zbliżenie do butli otwartego ognia (dotyczy butli z gazem palnym)

– kontakt brudnego zatłuszczonego ubrania lub dotykanie zatłuszczonymi rękami zaworów butli z tlenem

Dlatego też przy transporcie butli z gazami należy:

– chronić je przed słońcem. Butla po uzyskaniu temperatury 30-35° może stwarzać zagrożenie

– nie rzucać, przewracać, chronić przed uderzeniami

– zawór powinien być zabezpieczony na czas transportu

– zabezpieczenie butli w czasie jazdy przez specjalne podkłady uniemożliwiające przesuwanie się jej

– butla nie powinna wystawać poza obrys wózka

– na wózku przewozić tylko jedną butlę

Butle gazowe są malowane w odpowiednich kolorach umownych oznaczających rodzaj zawartego w butli gazu. Obowiązują następujące barwy rozpoznawcze:

– dla acetylenu – żółta

– dla pozostałych gazów palnych – czerwona

– dla tlenu – niebieska

– dla mieszaniny gazów, w której jeden ze składników jest palny – czerwona

– dla mieszaniny gazów – barwa gazu o największym udziale procentowym w tej mieszaninie

Powłoki pozostałych zbiorników do transportu gazów powinny mieć barwę aluminiową (jasnopopielatą).

W pobliżu butli nie można używać otwartego ognia, palić papierosów. Chronić butlę przed olejami, smarami, wysokimi temperaturami. Osoby odpowiedzialne za przewóz materiałów niebezpiecznych muszą przejść specjalny instruktaż, w trakcie którego poruszane będą takie tematy jak:
– właściwości materiałów i zagrożenia jakie mogą spowodować
– pierwsza pomoc osobom uległym wypadkowi przy transporcie ww. ładunków
– bezpieczny transport konkretnych materiałów

Kierowca musi dopilnować aby ładunek i rozładunek był wykonany zgodnie z przeprowadzonym instruktażem. Jest on również odpowiedzialny za bezpieczne rozmieszczenie materiałów i ich magazynowanie.

Wózki jezdniowe napędzane mogą być użyte do przewozu ładunków niebezpiecznych tylko po spełnieniu co najmniej następujących warunków:

– spełnia odpowiednie normy
– jest odpowiednio oznakowany
– kierowcy są przeszkoleni i wyposażeni w specjalną odzież
– posiadają odpowiednie kwalifikacje

Nie wolno przewozić cieczy żrących w naczyniach pękniętych lub uszkodzonych czy też otwartych (bez korków). Warstwa amortyzująca wstrząsy, zaścielająca skrzynię wózka powinna być niepalna (np. piasek). Beczki i bębny z cieczami żrącymi należy układać na wózku korkami wlewowymi zwróconymi ku górze.

Wózek przed i po przewiezieniu niebezpiecznego materiału powinien być starannie oczyszczony. Jeżeli na wózku zostały rozsypane lub rozlane materiały to należy je zneutralizować odpowiednimi substancjami chemicznymi lub zmyć wodą.

Transport materiałów trujących wymaga również szczególnej ostrożności. Do materiałów trujących zalicza się takie materiały, które w razie przedostania się do organizmu lub stykania się z powierzchnią ciała zagrażają życiu lub zdrowiu ludzi albo zwierząt. Materiały trujące powinny być wyraźnie oznakowane, a oznakowanie to musi zawierać nazwę substancji trującej i duży napis „Trucizna”. Ładunek materiałów trujących umieszczany na wózku musi być starannie zabezpieczony przed uszkodzeniem opakowań a także przed zamoczeniem, zawilgoceniem i nagrzaniem przez promienie słoneczne. Po wykonaniu przewozu wózek powinien być dokładnie oczyszczony, zneutralizowany i umyty. Kierowca przewożący materiały trujące przed każdym posiłkiem i paleniem tytoniu powinien starannie umyć ręce, twarz i przepłukać usta.

Przedstawione wyżej ogólne zasady odnoszące się do bezpiecznej eksploatacji wózków jezdniowych napędzanych nie wyczerpują rzecz jasna tej problematyki w odniesieniu do indywidualnych sytuacji i przypadków. Dlatego też w każdym zakładzie muszą istnieć i obowiązywać szczegółowe uregulowania dotyczące bezpieczeństwa pracy w transporcie, uwzględniające realnie istniejące warunki i potrzeby a także spełniające wymagania obowiązujących norm i przepisów.

ŁADUNKOZNAWSTWO

Wiedzę na temat cech, właściwości, sposobów opakowywaną, przemieszczania i przechowywania ładunków, nazywamy ładunkoznawstwem.

Ładunkiem nazywamy określoną masę, którą stanowią surowce, wyroby gotowe czy półfabrykaty znajdujące się w procesie przemieszczania/transportu.

W procesie przemieszczania ładunków są na szeroką skalę stosowane wózki jezdniowe napędzane podnośnikowe, a także chociaż w mniejszym zakresie, wózki jezdniowe napędzane innych typów. Wynika stąd konieczność posiadania przez wszystkich kierowców operatorów wózków jezdniowych napędzanych, wiedzy o ładunkach, a w szczególności o ich opakowaniach, przemieszczaniu i przechowywaniu.

Opakowania ładunków

Ważnym elementem każdego ładunku jest jego opakowanie. Opakowanie jest to gotowy wytwór, którego podstawowymi zadaniami są:

– ochrona opakowanego wyrobu przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych (kurz, woda, uderzenia itp.)

– ochrona otoczenia przed szkodliwym działaniem wyrobu (np. kwasy, ługi, cement)

– umożliwienie przemieszczania wyrobów podczas magazynowania, transportu, sprzedaży i użytkowania

– informowanie o zawartości

W praktyce występuje duża różnorodność opakowań i stosowane są też różne kryteria ich podziału, jak na przykład:

– podział według spełnianych funkcji,

– podział według materiału, z którego są wykonane,

– podział według kształtu itd.

Podziały te, jako najważniejsze zostaną w skrócie omówione.

Podział opakowań według spełnianych funkcji.

Opakowania jednostkowe, są to bezpośrednie opakowania wyrobu, zawierające taką jego ilość, jaka najczęściej sprzedawana jest w handlu detalicznym. Opakowania te zabezpieczają wyrób przed zmianami jakościowymi i ubytkami ilościowymi. Nie zabezpieczają jednak wyrobu w sposób dostateczny przed uszkodzeniami w czasie transportu i magazynowania. Przykładem opakowań jednostkowych mogą być butelki z wodą mineralną, torby na cukier, puszki z farbą, itp.

Opakowania zbiorcze są to opakowania pośrednie między opakowaniami jednostkowymi a transportowymi (np. buty w kartonowych pudełkach umieszczane po kilkanaście pudełek w kartonowych pudłach).

Opakowania transportowe mają za zadanie ochronę zawartości przed uszkodzeniami mechanicznymi, wpływami klimatycznymi i biologicznymi w czasie transportu i magazynowania. W opakowaniach transportowych mogą być przewożone wyroby w opakowaniach jednostkowych, zbiorczych lub luzem.

Jednostka ładunkowa jest to ładunek utworzony z szeregu mniejszych ładunków wyrobów opakowanych lub nie opakowanych, uformowany w sposób zabezpieczający przed samoczynnym rozformowaniem podczas transportu i składowania. Masa i wymiary jednostki ładunkowej powinny być dostosowane do przemieszczania tych jednostek za pomocą urządzeń mechanicznych.

Materiał i kształt zastosowanego opakowania zależą od podstawowych właściwości pakowanego wyrobu, półfabrykatu czy surowca. A więc od stanu skupienia: stałe, ciekłe, gazowe, od charakteru chemicznego – chemicznie obojętne lub agresywne, materiały palne i niepalne.

Ponadto istotna dla rodzaju opakowań jest wrażliwość danego wyrobu na wstrząsy, uderzenia, nagrzewanie, wilgoć itp. Musi więc konstrukcja opakowania i rodzaj materiału z jakiego jest wykonane spełniać wymogi bezpieczeństwa i ekonomiki wynikające z cech i właściwości danego wyrobu lub surowca.

Oprócz właściwego opakowania wyrobu, stosowane są środki zabezpieczające ładunek, które mogą być używane wielokrotnie lub jednorazowo.

Do środków wielokrotnego użycia zalicza się:

– jarzma

– taśmy gumowe

– nadstawki

– naroża ochronne

– pasy

Do środków jednorazowego użytku zalicza się:

– wypełniacze

– taśmy k lejące

– taśmy z tworzyw sztucznych

– folia termokurczliwa

– sznurek

– taśma stalowa, folia elastyczna

Składowanie ładunków

Składowaniem nazywamy całokształt działalności związanej z przechowywaniem surowców, półfabrykatów, wyrobów gotowych, a także materiałów odpadowych. Miejsca służące do składowania nazywamy magazynami i składowiskami.

W magazynach składowane są ładunki zawierające surowce użyteczne, półfabrykaty i wyroby gotowe. Na składowiskach składowane są surowce użyteczne i nieużyteczne w stanie naturalnym (węgiel, piasek, żwir, buraki cukrowe itp.), oraz stałe materiały odpadowe (np. złom metali, odpady drzewne).

Urządzenia do formowania i przemieszczania jednostek ładunkowych

Najczęściej stosowanymi urządzeniami do formowania i przemieszczania jednostek ładunkowych są palety.

Paleta jest to urządzenie przeznaczone do układania w nim lub na nim ładunków i dostosowane jest do mechanicznego przemieszczania, jako paletowa jednostka ładunkowa.

Ze względu na materiał z jakiego paleta jest wykonana, palety dzielimy na drewniane i metalowe. Palety drewniane wykonywane są głównie jako:

– palety płaskie

– palety skrzyniowe

– palety słupkowe

Obok palet drewnianych stosowane są palety metalowe, wykonane ze stalowych kształtowników łączonych za pomocą spawania.

Wyroby nie opakowane o wymiarach większych od wymiarów typowych palet (szkło płaskie, płyty pilśniowe, rury, blachy itp.), są formowane w pakietowe jednostki ładunkowe.

Do wiązania pakietów stosuje się jarzma, obejmy, opaski i inne elementy dostosowane do cech i właściwości wyrobu.

Oznakowanie znakami manipulacyjnymi i ostrzegawczymi itp.

Istotne znaczenie w procesie przemieszczania ładunków, spełniają znaki manipulacyjne, umieszczane przeważnie bezpośrednio na opakowaniach ładunków. Zawierają one bowiem niezbędne informacje o właściwościach ładunku, wskazują sposób jego przemieszczania i obchodzenia się z nim. Ważniejsze znaki manipulacyjne i sposób ich umieszczania na opakowaniach, przedstawiono na rysunkach 3.4 do 3.22. Korzystanie z informacji przekazywanych przez znaki manipulacyjne pozwala na uniknięcie szkód mogących powstać w transporcie a także sprzyja bezpieczeństwu pracy.

Kierowca wózków jezdniowych napędzanych uczestniczy w pracach związanych z przemieszczaniem ładunków, przeto znajomość przedstawionych wyżej ogólnych zasad jest mu niezbędna.

Kryteria stopnia zużycia wybranych elementów wózków

jezdniowych w odniesieniu do wymagań ich wytwórców

Wózki jezdniowe podnośnikowe: to jedne z najpowszechniej wykorzystywanych urządzeń

technicznych, podlegają one oddziaływaniu różnorodnych czynników, powodujących zużycie elementów składowych, dlatego też wymagają określenia kryteriów zużycia elementów mających wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji.

1) Ogumienie
Opony superelastyczne
Stosowane są gdy ze względu na wysokość podnoszenia lub zastosowany osprzęt wymagana jest duża stateczność, w warunkach gdzie istnieje duże zagrożenie przebicia, przecięcia lub uszkodzenia (wysoka temperatura) oraz gdy występują duże naciski

Opony pneumatyczne

Dzięki swojej elastyczności korzystnie wpływają na komfort jazdy, a także trwałość

elementów mechanizmu podnoszenia oraz zawieszenia wózka, zalecane przy pracy na placach składowych (nierówna nawierzchnia) oraz w warunkach terenowych.

Zużycie bieżnika opon pneumatycznych

Wytyczne dotyczące eksploatacji opon pneumatycznych określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2003 roku, Nr 32, poz. 262 z późniejszymi zmianami), które określa wymagania dla opon stosowanych w pojazdach. &11 ust. 7 pkt. 4 i pkt. 5 “Pojazd nie może być wyposażony w opony, których wskaźniki pokazują graniczne zużycie bieżnika, a w odniesieniu do opon nie zaopatrzonych w takie wskaźniki o głębokości rzeźby bieżnika mniejszej niż 1,6 mm oraz w opony o widocznych pęknięciach odsłaniających lub naruszających ich osnowę” Zgodnie z Ustawą z 20.06.1997 Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 roku, Nr 58, poz.515) pojazdem jest środek transportu przeznaczony do poruszenia się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane.

Aby zapewnić możliwość wizualnego kontrolowania głębokości bieżnika opony są wyposażone we wskaźniki zużycia, wysokie na 1,6 mm zgrubienia w szczelinach na środku bieżnika. Obszar, w którym umiejscowione są te wskaźniki jest zaznaczony na ściance bocznej opony przez litery TWI (Tread Wear Index) lub przez trójkąt. Producenci wózków podają w instrukcjach eksploatacji różne wartości granicznego zużycia bieżnika opon pneumatycznych, często ograniczając się ogólnych stwierdzeń zalecających wymianę opon po ich nadmiernym zużyciu.

Zużycie profilu opony superelastycznej

Jako typowy parametr określający zużycie opon superelastycznych przyjmuje się zmniejszenie grubości opony o 25 % lub do wskaźnika (paska) wyznaczającego zużycie graniczne. Kryterium maksymalnego zmniejszenia profilu opony superelastycznej o 25% podaje Komatsu. Należy zwrócić uwagę na odparzanie się opony superelastycznej na styku z felgą.

Zużycie opon pneumatycznych w wyniku nieprawidłowego ciśnienia

Typowym objawem zbyt niskiego ciśnienia jest charakterystyczne zużycie bieżnika po obu stronach opony. Podczas pracy z bardzo niskim ciśnieniem opona ugina się zbyt mocno generując ciepło, które niszczy wewnętrzne warstwy i zewnętrzne ściany opony. Jeśli dojdzie do nadmiernego napompowania opony, środkowa część bieżnika przenosi większy ciężar, przez co zużywa się szybciej niż krawędzie zewnętrzne. Zbyt duże ciśnienie w oponach wpływa również na przyspieszone zużycie mechanizmów wózka jezdniowego.

Pęknięcia, przetarcia miejscowe odkształcenia, obce ciała

Przyczyną najczęściej jest niewłaściwa technika jazdy, gwałtowne hamowania powodują miejscowe wytarcie bieżnika, najeżdżanie z dużą prędkością, pod ostrym kątem na krawężniki i inne przeszkody powoduje pęknięcia opony oraz uszkodzenia jej bocznej powierzchni. Kontrola przez oględziny powinna wykazać, że opona nie ma na powierzchni widocznych przecięć, pęknięć, wbitych obcych obiektów, wybrzuszeń powierzchni. W przypadku kół bliźniaczych należy sprawdzić przestrzeń między kołami, czy nie ma tam wciśniętych obcych obiektów.

2) Widły

Widły są elementem służącym do uchwycenia ładunku, nie związanym na stałe z wózkiem widłowym.

Nieodpowiedni stan techniczny wideł, lub źle dobrane widły mogą być przyczyną zniszczenia ładunku, a nawet doprowadzenia do wypadku.

Typowe przyczyny awarii wideł

• Niewłaściwe przeróbki lub naprawy

• Wygięcie lub skręcenie wideł

• Zmęczenie materiału

• Zużycie dolnej powierzchni kła wideł

Kontrola stanu technicznego wideł na podstawie zaleceń producenta wideł firmy Cascade

• Sprawdzenie wszystkich powierzchni wideł w celu wykrycia pęknięć.

• Sprawdzenie czy nie wystąpiło odkształcenie (zgięcie) trzonu i kła wideł.

• Kontrola kąta rozwarcia wideł

• Kontrola różnicy wysokości końców wideł zamontowanych na karetce

• Kontrola elementów zabezpieczających przed bocznym zsunięciem się wideł z karetki.

• Kontrola zużycia kłów wideł przez starcie ich dolnej powierzchni.

• Kontrola czytelności fabrycznego oznakowania wideł

Sprawdzenie powierzchni wideł w celu wykrycia pęknięć

Pęknięcia powierzchni wideł wykrywa się przez poddanie wideł sprawdzeniu przez oględziny także z

wykorzystaniem penetrantów. Uwagę należy zwrócić na powierzchnie wokół naroża oraz na zużycie współpracujących z karetką powierzchni zaczepów wideł, zwłaszcza podpierającej powierzchni górnego zaczepu oraz pionowych, przylegających do karetki powierzchni obu zaczepów. Powierzchnie nie powinny być spękane, zawierać ostrych zagnieceń i innych deformacji.

Sprawdzenie odkszałcenia trzonu i kła wideł

Należy sprawdzać prostoliniowość górnej powierzchni kła i czołowej powierzchni trzonu wideł. Jeżeli odchylenie od pionu/poziomu przekracza 0,5 % długości kła lub wysokości trzonu wideł, to widły należy wymienić.

Kontrola kąta rozwarcia wideł

Każde rozgięcie o kąt α większy niż 3⁰ od oryginalnej specyfikacji powoduje konieczność wymiany wideł. W specyficznych rozwiązaniach kąt ten w fabrycznie nowych widłach może różnić się od 90⁰.

Kontrola różnicy wysokości końców wideł zamontowanych na karetce

Należy sprawdzić różnicę wysokości końców zębów wideł B, kiedy widły są zamontowane na karetce. Jeżeli różnica przekracza 2 cm na metrze, widły należy wymienić.

Kontrola elementów zabezpieczających przed bocznym zsunięciem się wideł z karetki

Zatrzaski położenia powinny być zainstalowane i poprawnie ustalać położenie zęba wideł na karetce.

Kontrola zużycia kłów wideł przez starcie ich dolnej powierzchni

Zużycie poprzez wytarcie dolnej powierzchni kłów, szczególna uwagę należy na okolice naroża. Redukcja grubości wideł o 10% lecz nie więcej niż 5mm powoduje konieczność wymiany wideł.

Kontrola czytelności fabrycznego oznakowania wideł

Oznaczenia udźwigu i środka ciężkości ładunku na powierzchni bocznej trzonu powinny być czytelne, jeżeli nie są to powinny być odnowione. Zapis 1500×500 oznacza iż na długości 500mm od czoła wideł udźwig tej widły wynosi 1500kg.

3) Łańcuchy nośne

Typowe objawy zużycia łańcuchów

• Wytarcie sworzni i płytek

• Korozja

• Pęknięcia zmęczeniowe

• Uszkodzenia przeciążeniowe

• Przekręcone lub wypchnięte sworznie

• “Węzły na łańcuchu”, przesztywnienie łańcucha

Wytarcie sworzni i płytek

Zużycie łańcucha mierzy się przez pomiar wydłużenia łańcucha w stosunku do jego długości nominalnej. Producent łańcuchów Renold wskazuje jako poprawną metodę pomiaru wydłużenia, poprzez pomiar długości łańcucha zamontowanego w mechanizmie podnoszenia z obciążeniem nominalnym. Jako ogólną regułę przyjmuje się, że łańcuch jest zużyty i należy go wymienić jeżeli wydłużenie osiąga 3% dla łańcuchów płytkowych (FLT chains) i 2% dla łańcuchów rolkowych (roller chains)

Innym objawem typowego zużycia eksploatacyjnego łańcucha jest zużycie powierzchni płytek

spowodowanego przewijaniem się łańcucha płytkowego przez krążki. Zużycie może być określone przez pomiar wysokości płytek na zużytym i na nie zużytym fragmencie łańcucha. Maksymalne zużycie, po którym łańcuch powinien być wymieniony, wynosi 5% wysokości nominalnej płytki.

Korozja

Korozja występuje w przypadku niedostatecznego lub nieprawidłowego smarowania łańcucha.

W przypadku eksploatacji łańcucha w środowisku żrącym, w wyniku silnej korozji dochodzi na styku sworzni i płytek łańcucha do powstania silnych naprężeń i w konsekwencji pękania płytek nawet, gdy łańcuch nie jest poddany żadnemu innemu obciążeniu.

Pęknięcia zmęczeniowe

Pęknięcia spowodowane cyklicznym obciążaniem łańcucha ciężarem przekraczającym dopuszczalne

nominalne obciążenie łańcucha. Pojawiają się przy otworach płytek (największe naprężenia)

prostopadle do osi ogniw łańcucha, przy czym nie następuje znaczące rozciągnięcie pękniętych ogniw.

Uszkodzenia przeciążeniowe

Występują w wyniku powtarzających się naprężeń łańcucha obciążeniami przekraczającymi granicę sprężystości łańcucha ( ok. 65% siły zrywającej). Zewnętrzne płytki są wyciągnięte i zniekształcone, a otwory rozciągnięte i często rozerwane.

Przekręcone lub wypchnięte sworznie

Należy sprawdzić czy zakucia na główkach sworzni są ułożone prawidłowo. Łańcuchy z obracającymi się i przemieszczonymi główkami sworzni lub nienormalnie wysuniętymi sworzniami powinny być natychmiast wymienione. Nie wolno tak uszkodzonego łańcucha naprawiać, zerwane połączenie sworznia i płytki są nienaprawialne.

“Węzły na łańcuchu”, przesztywnienie łańcucha

Spowodowane przez zgięte wskutek przeciążenia sworznie łańcucha, zardzewiałe lub zabrudzone połączenia lub zagięte powierzchnie płytek. Łańcuch powinien przewijać się swobodnie, zwiększone naprężenia wynikające z usztywnienia połączeń, przyspieszają zużycie łańcucha i powodują powstanie uszkodzeń zmęczeniowych.

4) Hamulce

Przy sprawdzeniu hamulca głównego obciążamy wózek udźwigiem nominalnym i sprawdzamy czy wszystkie koła jezdne działają jednocześnie. Próbę hamulca wykonujemy na suchej i równej powierzchni korzystając z pomocy operatora wózka

Hamulec postojowy powinien utrzymać wózek z obciążeniem nominalnym przez 15 minut na pochylni:

– o nachyleniu 8% wózek akumulatorowy,

– o nachyleniu 15 % wózek spalinowy.

Próbę należy przeprowadzić ustawiając wózek tak, aby ładunek był ustawiony w kierunku wzniesienia.

5) Konstrukcja nośna

Sprawdzenie układu kierowniczego polega na:

– Ocenie wzrokowej połączeń ( np. sworzni przegubów itp. )

– Sprawdzeniu układu hydraulicznego mechanizmu kierowniczego.

– Ocenie wzrokowej wycieków oleju z elementów układu hydraulicznego.

– Ocenie luzu układu kierowniczego przy wyłączonym silniku (kąt od 18 do 30 stopni).

6) Układy hydrauliczne

Układy hydrauliczne w wózkach powinny spełniać następujące wymagania eksploatacyjne:

– uniemożliwiać opadanie ciężaru z prędkością większą niż 0,6m/s (np. przy pęknięciu przewodów hydraulicznych)

– wyłączać ruchy robocze gdy te znajdują się w swoich strefach krańcowych,

– Posiadać wmontowane w układ urządzenia zabezpieczające np. zawory bezpieczeństwa,

– umożliwiać precyzyjne i łagodne sterowanie układem podnoszenia i wychyłu masztu,

– przy ustawieniu masztu w pionie z obciążeniem nominalnym opadanie masztu spowodowane wyciekami wewnętrznymi w układzie hydraulicznym nie powinno przekraczać 100mm w czasie pierwszych 10 minut przy normalnej roboczej temperaturze oleju.

– tempo wewnętrznego przecieku układu wychyłu przy normalnej roboczej temperaturze oleju powinno pozwolić na średnią prędkość wychylenia masztu do przodu, mniejszą niż 5 stopni w czasie pierwszych 10 minut, od pionowego położenia masztu, kiedy obciążenie nominalne znajduje się na wysokości 2,5 m, w przypadku wózków z wysokością podnoszenia mniejszą niż 2,5 m, na maksymalnej wysokości. Średnia prędkość wychylania dopuszczalna przy przecieku nie powinna przekraczać 0,5 stopnia/min dla wózków z maksymalnym wychyleniem do przodu, mniejszym niż 5 stopni.

Aktualizacja materiałów szkoleniowych .
1. 15.01.2018r. po ogłoszeniu nowego Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów

z dnia 15.12. 2017r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków

jezdniowych z napędem silnikowym.
2. 01.12.2018 po ogłoszeniu nowego Rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii

z dnia 30.10. 2018r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie

eksploatacji, modernizacji i napraw urządzeń transportu bliskiego.

• Kurs na wózki widłowe
• Operator suwnicy, żurawia, hakowy
• Operator podestów
• Operator HDS, żurawia samojezdnego
• Operator układnicy magazynowej
• Operator wind
• Operator wciągników wciągarek